Değerli ENDEKS24 okurları merhaba,

Borsa İstanbul’da robot işlemleri ve algoritmaların kullanımı çok arttı. Hal böyle olunca da hisselerde aşağı veya yukarı sert fiyat hareketleri oluşabiliyor. En baskın robot işlemleri malumlarınız üzerine BOFA ve YKY üzerinden yapılmaktadır. 
Bu yazdıklarım Borsa İstanbul’da işlem yapan herkesi ilgilendiriyor. Çünkü son zamanlarda bu tür denetimler arttı. Hisselerin içinden geçiliyor, akıl almaz işlemler gerçekleşiyor. Diyeceksiniz ki son aylarda yapılanların yanında bunlar devede kulak kalır ama onlara (BOFA, YKY) bir şey olmaz, olan size olur, bunu unutmayın!   

Borsada işlem yapan herkesin BORSA İSTANBUL A.Ş. PİYASALARINDA UYGULANACAK GÖZETİM TEDBİRLERİ YÖNERGESİ’ni mutlaka okumasını rica ediyorum. Çünkü Borsa İstanbul tarafından işlem kurallarına aykırı tespitler yapıldığı zaman çalıştığınız aracı kuruma size iletilmek üzere bir ikaz gönderiliyor. Bu bildirim, Denetim ve Gözetim Kurulu tarafından yapılıyor. Aracı kurumunuz da size telefon veya e-posta aracılığıyla tespit edilen aykırılık durumunu/durumlarını mecburen bildirip kayıt altına alıyor. Eğer tespit edilen aykırılıklar sizler tarafından aynı şekilde devam ederse borsadaki hesabınıza/hesaplarınıza çok çeşitli önleyici tedbirler getiriliyor. 

Bu yönergede neler var? Kapsam çok geniş ama ufak örnekler vereyim. Örneğin 1.000 adet X hissesini alacaksınız. Bu 1000 adeti otomatik/manuel parçalı emir göndererek 1’er 2’şer veya 10’ar 10’ar sürekli şekilde yeşil yakarak alırsanız hooop diyorlar. Veya tam tersi satışta aşağıya doğru kırmızı yakarak süreklilik arz edecek şekilde parçalı emir gönderirseniz de. Özetle, hisse alacaksan blok şeklinde al veya sat demeye getiriyorlar. Veya hisseyi yukarı sürüyorlar, alışları dolduruyorlar bir bakıyorsunuz ki bir noktada alış emirleri şak diye siliniyor. Tam tersi satış yönünde baskı varmış gibi gösterip birden satış emirlerini silip ters işlemler yapıyorlar vs. Örnekler çoğaltılabilir, sadece basit bir şekilde durumu sizlere özetlemek istedim. 

Yaptırımları soracak olursanız; 6 aya kadar süreyle emir iletim kanallarının kısıtlanması, depo şartı, brüt takas, VİOP’ta sınırlama, işlem limiti getirme, teminat artırma vs. gibidir. Başınızın ağrımasını istemiyorsanız bunlara özen gösterin. Özellikle trade yapan arkadaşlarımızın bu hususa daha çok dikkat etmesinde fayda var.

Yeri gelmişken çocuk yani vasi hesap sahiplerini de uyarayım çünkü çocuk hesaplarına bu yazdığım olayda daha çok hassasiyet gösteriyorlar.

Aracı kurumlarda bizlerin yapmış olduğu işlemlerden bir ölçüde sorumludur. Aracı kurumların da emirleri takip ettikleri gelişmiş filtre sistemleri vardır. Örneğin sisteme çok ufak parçalı ve/veya sürekli olarak aktif emirler gönderdiğiniz zaman Borsa İstanbul’dan önce aracı kurumun filtresine takılır, onlardan da yatırımcıya müdahale ve ikaz gelebilir.

ATA CAN @Gercek_Borsaci    

Belge 23