ABD Başkanı Donald Trump, Perşembe günü öğleden sonra düzenleyeceği basın toplantısında yeni gümrük vergilerini açıklayacağını duyurdu. Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Bugün büyük gün: Karşılıklı tarifeler" ifadelerini kullandı. Ancak planın detayları hakkında bilgi vermedi.
Hedef Tüm ABD İthalatı mı?
Trump’ın planı, ABD’ye ithalat yapan tüm ülkeleri kapsayabilir. Başkanın duyurusu, Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin Beyaz Saray ziyaretinden saatler önce geldi. Modi’nin ülkesi, ABD’nin büyük ticaret ortaklarından biri olarak, ABD ihracatına yüksek gümrük vergileri uygulayan ülkelerden biri olarak öne çıkıyor.
Trump’ın daha önce çelik ve alüminyum ithalatına ek vergi getirme kararı ve Çin’den ithal edilen ürünlere %10 gümrük vergisi uygulayacağını duyurması, küresel çapta ticaret gerilimlerini artırmıştı. Ayrıca Kanada ve Meksika’ya yönelik 30 günlük gümrük vergisi ertelemesi de gündemdeydi.
Küresel Ticaret Savaşına Doğru
Trump yönetiminin yeni vergi planları, ticaret uzmanları tarafından yakından takip ediliyor. Uzmanlar, ABD’nin her ülkeye farklı tarifeler uygulayabileceğini ya da sabit oranlı bir vergi belirleyebileceğini öngörüyor. Ancak bu süreç teknik zorlukları da beraberinde getiriyor.
Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi’nden William Reinsch, "Trump yönetimi, tüm ülkeler için sabit %10 veya %20'lik bir vergi belirleyebilir ya da her ülkenin ithalat tarifesine karşılık gelecek ayrı bir tarife uygulayabilir" dedi.
Muhasebe firması BDO International'dan ticaret uzmanı Damon Pike ise bu sürecin büyük bir operasyon gerektirdiğini belirtti. Pike, "Dünya çapında 186 ülke var ve her birinin binlerce farklı ürün için değişen vergi oranları mevcut. Bu, neredeyse yapay zeka ile çözülebilecek kadar karmaşık bir süreç" diye konuştu.
Yasal Zemin ve Zorluklar
Trump yönetimi, karşılıklı tarifeleri uygulamak için 1974 Ticaret Yasası'nın 122. Bölümü ve 1930 Gümrük Tarife Yasası’nın 338. Bölümü gibi yasal düzenlemelere başvurabilir. Ancak uzmanlar, ABD'nin gümrük tarifesi kontrolünü diğer ülkelere bırakmasının ters etki yaratabileceğine dikkat çekiyor.
Reinsch, "Örneğin, eğer Kolombiya kahve endüstrisini korumak için yüksek gümrük vergileri uyguluyorsa, biz de aynısını yaparsak bundan zarar gören ABD’li tüketiciler olur" dedi.
ABD’nin yeni gümrük vergisi stratejisi, küresel ticaret savaşlarını daha da körükleyebilir ve piyasalarda büyük dalgalanmalara yol açabilir.