Faiz politikasında 2021 sonundan itibaren yaşanan yön değişikliği, Türkiye ekonomisinde kredi ve mevduat hacmini önemli ölçüde büyüttü. 2024 yılı itibarıyla Türkiye'deki toplam kredi hacmi yıllık bazda yüzde 37,7 artarak 15,6 trilyon TL’ye ulaştı.
Vatandaş alım gücü düştükçe krediye yöneldi
Artan yaşam maliyetleri ve enflasyon baskısı nedeniyle bireyler ve işletmeler finansman ihtiyaçlarını bankalardan sağladı. 2023 yılında 11,2 trilyon TL olan toplam kredi hacmi, 2024’te 4,4 trilyon TL artışla 15,6 trilyon TL’ye çıktı. Bu artış, son yıllardaki en yüksek oranlardan biri olarak dikkat çekti.
Toplam kredi büyüklüğü 2020 yılında 3,4 trilyon TL iken, bu rakam 2021’de 4,7 trilyon TL, 2022’de ise 7,2 trilyon TL’ye ulaşmıştı. Her yıl katlanarak artan kredi talebi, 2024'te yeni bir zirveye taşındı.
İhtisas kredileri yüzde 46 arttı
Türkiye Bankalar Birliği’nin yayımladığı 2024 yılına ait “İllere göre kredi ve mevduat” raporuna göre, ihtisas kredilerinde yüzde 46’lık artışla 1,2 trilyon TL’lik hacme ulaşıldı. İhtisas dışı krediler ise yüzde 38,2 oranında artarak 14,3 trilyon TL seviyesine çıktı.
İhtisas kredileri içinde tarım sektörü öne çıktı. 2024 yılında 835,2 milyar TL ile en büyük pay tarım kredilerine ait oldu. Onu 318,1 milyar TL ile diğer ihtisas kredileri, 43,5 milyar TL ile gayrimenkul kredileri ve 19,9 milyar TL ile turizm kredileri izledi.
Mevduat hacmi de çift haneli büyüdü
Kredi talebindeki artışa paralel olarak bankalardaki mevduat hacminde de yükseliş yaşandı. 2023 yılında 14,2 trilyon TL olan toplam mevduat, 2024’te yüzde 28,6 artarak 18,3 trilyon TL’ye çıktı.
Bu durum, yüksek faiz oranları ve güvenli liman arayışının da etkisiyle birey ve kurumların birikimlerini bankalarda değerlendirdiğine işaret ediyor.
İller Bankası’nın kredileri 75,8 milyar TL’ye çıktı
Raporda, yerel yönetimlere altyapı ve üstyapı projelerinde destek sağlayan İller Bankası da ayrı bir başlıkta değerlendirildi. İller Bankası’nın 2024 yılında verdiği toplam kredi miktarı 75,8 milyar TL olarak kayıtlara geçti. 2023 yılına göre bu rakamda 10,7 milyar TL'lik bir artış gözlendi.
Ancak il bazında dağılım yapılmadığı için bu veriler tabloda ayrı bir kalem olarak yer aldı. Bu durum, yerel yönetimlerin bankacılık sistemindeki payını gösteren önemli bir gösterge olarak öne çıktı.
