İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. (İAR) ve bağlantılı şirketlere yönelik düzenlenen operasyonda, hayali ihracatla devlet desteği alındığı gerekçesiyle 23 kişi hakkında gözaltı kararı verildi. Şüphelilerden 21'i yakalandı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturmada, ihracat yoluyla ülkeye döviz kazandıran şirketlere Merkez Bankası tarafından sağlanan yüzde 3 oranındaki teşvikten hileli biçimde yararlanıldığı belirlendi.
Soruşturma dosyasına göre, İAR ve ilişkili şirketler, kıymetli maden ihracatı üzerinden 543 milyon 634 bin 253 dolarlık işlem yapmış gibi göstererek, bu tutar üzerinden yüzde 3 oranında devlet desteği aldı. Yapılan usulsüz işlemler sonucunda kamu zararının 12 milyon 537 bin 560 dolar olduğu tespit edildi.
Soruşturmanın detayları
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talimatıyla başlatılan incelemede, şirketlerin ithal ettiği altınları Türkiye’deki rafinerilerde eriterek asit solüsyonlarla karıştırdığı ve işlenmiş kıymetli maden olarak yurtdışına çıkış yaptığı saptandı.
Bu işlemler karşılığında şirketlerin döviz girdisi sağladığı ve Merkez Bankası talimatları doğrultusunda döviz tutarının yüzde 3’ü kadar teşvik aldığı belirlendi. Ancak yapılan analizlerde, bu işlemlerin bir kısmının gerçekte ihracat niteliği taşımadığı, organize bir şekilde kamu zararı oluşturacak biçimde planlandığı tespit edildi.
24 ayrı şirket kuruldu
Soruşturma kapsamında, İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. ve bağlı şirketlerin, devlet desteğini almak amacıyla 30 çalışanının üzerine 24 ayrı şirket kurduğu ortaya çıkarıldı. Bu şirketlerin ihracat işlemlerini farklı unvanlar altında yürüttüğü, ancak mali akışın aynı merkezden kontrol edildiği belirlendi.
Toplam 543 milyon dolarlık ihracat beyanı üzerinden alınan destekle, devletten 12 milyon 537 bin dolarlık haksız kazanç elde edildiği ifade edildi.
Suçlamalar ve gözaltı kararları
Soruşturma kapsamında belirlenen 23 kişi hakkında “suç işlemek amacıyla örgüt kurma”, “kamu kurum ve kuruluşlarını zarara uğratmak suretiyle nitelikli dolandırıcılık”, “Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a muhalefet” ve “Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun’a muhalefet” suçlarından gözaltı kararı çıkarıldı.
Operasyon kapsamında gözaltına alınan 21 kişinin emniyetteki işlemleri sürüyor.
Soruşturma kapsamındaki isimler
Gözaltı kararı verilen isimler arasında İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. sahibi Özcan Halaç, Genel Müdür Ayşen Esen, Muhasebe Müdürü Nasuh Göçmen, Pazarlama Müdürü Serdar Saraç, şirket çalışanı Erkam Halaç, Gram Altın Rafineri çalışanı Bülent Halaç ve Müdürü Erman Dönmez bulunuyor.
Ayrıca Yalçıntaş Kıymetli Madenler çalışanı İbrahim Sontur, Kuyumcukent Enerji Üretim A.Ş. Müdürü Mehmet Bora Tütüncüoğlu ve İstanbul Gümüş Rafinerisi Müdürü Cenk Kocatüfek de soruşturmada yer alan isimler arasında.
Şirketin sektördeki konumu
İAR A.Ş., Türkiye’de ilk resmi altın rafinerisi olarak 1996 yılında Halaç Kuyumculuk tarafından kuruldu. 2022’de yeniden yapılanan şirket, gram altın üretimini başlatan ilk rafineri olarak tanınıyor.
Şirket verilerine göre İAR’ın 2022 yılı cirosu 138 milyar 62 milyon 990 bin lira, ihracat kazancı ise 5 milyar 129 milyon dolar olarak kaydedildi. 700 milyon lira kayıtlı sermayesi bulunan firmanın çıkarılmış sermayesi 350 milyon lira düzeyinde.
İAR bünyesinde Gramaltın Kıymetli Madenler Rafineri Sanayi ve Ticaret A.Ş., Kadsis Kıymetli Madenler ve Madencilik A.Ş., Halaç Döviz ve Kıymetli Madenler A.Ş., Halaç Kuyumculuk Sanayi ve Ticaret A.Ş., HLC Kıymetli Madenler ve Yatırım A.Ş. gibi şirketler yer alıyor.
İSO 500 listesinde yer aldı
İstanbul Altın Rafinerisi, 2023 yılında İstanbul Sanayi Odası’nın yayımladığı Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu listesinde dördüncü sırada yer aldı. Şirketin Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı Ayşen Esen, Başkan Vekilliği’ni ise Erkam Halaç yürütüyor.
