Donald Trump’ın Ukrayna temsilcisi Keith Kellogg, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Avrupa’nın Ukrayna barış görüşmelerinde yer almayacağını belirtti. Açıklama, ABD’nin Avrupa başkentlerine Kiev’e yönelik güvenlik garantileri konusunda katkılarının ne olabileceğini soran bir anket göndermesinin ardından geldi.
Trump yönetimi, bu hafta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i Kiev veya Avrupa başkentlerine danışmadan arayarak barış görüşmelerinin derhal başlatılacağını duyurdu. Bu adım, Avrupa’da büyük bir şaşkınlık yarattı.
ABD yetkilileri, NATO’daki Avrupalı müttefiklerinin Ukrayna krizinde daha fazla sorumluluk almasını beklediklerini açıkça dile getirerek, Washington’ın artık sınır güvenliği ve Çin ile rekabet gibi başka öncelikleri olduğunu vurguladı.
Bu gelişme, Avrupalı liderlerin, özellikle Rusya lehine görülebilecek bir barış anlaşmasından dışlanabileceği endişelerini artırdı.
Avrupa’dan tepki: Masada olmak zorundayız
Münih’te düzenlenen küresel güvenlik konferansında konuşan Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, Avrupa’nın Ukrayna’nın geleceği hakkında yapılacak görüşmelerde yer alması gerektiğini belirterek, “Avrupalılar olmadan Ukrayna ya da Avrupa güvenliği konusunda müzakere edemeyiz” dedi.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de Avrupa ülkelerine çağrıda bulunarak, “Masada yer almak istiyorsanız, somut öneriler ve savunma harcamalarınızı artırarak sürece dahil olun” ifadelerini kullandı.
ABD’nin Avrupa başkentlerine gönderdiği belgede altı soru bulunduğu ve bunlardan birinin Avrupa Birliği ülkelerinin kaç asker konuşlandırmaya hazır olduğu konusunda olduğu bildirildi.
Fransa Cumhurbaşkanlığı yetkilileri, Avrupa liderleri arasında Ukrayna konusunda gayriresmi bir toplantı düzenlenme ihtimalinin değerlendirildiğini belirtti. Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski, toplantının pazartesi günü gerçekleşeceğini duyurdu.
Zelenskiy: Avrupa ordusu kurulmalı
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Avrupa’nın güvenliğinin artık ABD’ye bağlı olamayacağını belirterek, kıtanın kendini koruyabilmesi için güçlü bir Avrupa ordusu kurulması gerektiğini söyledi.
Zelenskiy ayrıca, Kiev’in gizli bir barış anlaşmasını kabul etmeyeceğini ve Putin’in Moskova’daki 9 Mayıs Zafer Günü geçit töreninde uluslararası meşruiyet kazanmasına izin vermeyeceklerini vurguladı.
Avrupa ülkeleri şu an NATO çatısı altında askeri iş birliği yapsa da, ulusal egemenlik nedeniyle birleşik bir Avrupa ordusu kurulmasına yıllardır mesafeli yaklaşıyor. Bir Avrupa Birliği yetkilisi, “Zelenskiy’nin önerisi ilginç ama NATO zaten Avrupa’nın ortak askeri gücü” dedi.
G7 ülkeleri Ukrayna’ya desteğini sürdürecek
Trump yönetiminin Avrupa’yı Ukrayna sürecinden dışlamasına rağmen, G7 ülkeleri Ukrayna için güvenlik garantileri sağlamaya devam edeceklerini duyurdu. Cumartesi günü yapılan ortak açıklamada, kalıcı bir barış anlaşması için birlikte çalışılacağı taahhüt edildi.
