İstanbul’da geçtiğimiz günlerde meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki depremin ardından vatandaşların deprem hazırlıklarına yönelmesi, acil durum ürünlerinin fiyatlarını hızla yükseltti. e-Ticaret platformlarında deprem çantası, ilk yardım seti ve çadır gibi temel ihtiyaç ürünlerinde ciddi zamlar gözlemlendi. Deprem öncesi 373 liradan satışta olan bir acil durum çantası, depremin ardından 465 liraya kadar çıktı. İlk yardım setleri ise 219 liradan 389,50 liraya yükseldi.
Benzer artışlar kamp ve barınma ekipmanlarında da yaşandı. İki odalı, 10 kişilik bir çadırın fiyatı 8 bin 711 liradan 9 bin 480 liraya çıktı. Uzmanlar, doğal afet sonrası oluşan bu tür fiyatlamaların toplumsal dayanışma ruhuna aykırı olduğunu belirterek, denetim çağrısı yaptı.
Fırsatçılık tepkisi: “Toplumsal vicdana sığmaz”
Tüm Emlak Danışmanları Birliği (TEDB) ve Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, deprem sonrasında yaşanan fiyat artışlarına sert tepki gösterdi. Sadece acil ihtiyaç ürünlerinde değil, barınma piyasasında da benzer fırsatçılıklar yaşandığını belirten Akçam, “Ev sahiplerinin toplumsal vicdana uygun hareket etmesi gerekiyor. Bu dönemde fırsatçılık yapanlarla çalışmayacağız” dedi.
Akçam, deprem sonrası Ankara’da konut satış ve kira fiyatlarında %8 ila %10’luk artış yaşandığını ifade etti. Bu artışları “fırsatçılık” olarak nitelendiren Akçam, özellikle göç beklentisi nedeniyle fiyat yükselten ev sahiplerini etik dışı davranmakla eleştirdi.
Ticaret Bakanlığı devrede: İlanlar mercek altında
Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan da deprem sonrası piyasada yaşanabilecek haksız fiyat artışlarını engellemek amacıyla yürütülen çalışmaları açıkladı. Gürcan, satılık ve kiralık ilanların takip edildiğini belirterek, “Haksız fiyat artışı yaptığı tespit edilen kişi ve kuruluşlara gerekli idari yaptırımlar kararlılıkla uygulanacaktır” dedi.
Gürcan, özellikle deprem gibi olağanüstü dönemlerde işletmelerin ve bireylerin toplumsal sorumluluk bilinciyle hareket etmeleri gerektiğini vurguladı.
Zor zamanlarda kâr değil, dayanışma öncelikli olmalı
Hem barınma hem de temel ihtiyaç alanında yaşanan bu gelişmeler, kamuoyunda yoğun tepkiyle karşılanıyor. Uzmanlar ve sivil toplum temsilcileri, bu tür dönemlerde kamu denetiminin artırılması, halkın ise bilinçli tüketici davranışı sergilemesi gerektiğini belirtiyor. Deprem sonrası oluşan fiyat dalgalanmalarının sadece piyasayı değil, toplumsal dayanışmayı da etkilediği ifade ediliyor.
