Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) yeni raporunda, önümüzdeki beş yıl içinde en az bir yılın sıcaklık rekoru kırmasının yüzde 80 ihtimalle gerçekleşebileceğini duyurdu. Küresel ısınmanın hız kazandığını gösteren rapor, sel, kuraklık ve orman yangını gibi afetlerin artma riskine dikkat çekiyor.
2030'dan önce 2 derece artış ilk kez olasılık dahilinde
Verilere göre, sanayi öncesi döneme kıyasla dünya ortalama sıcaklıklarının 2°C artması ihtimali yüzde 1 seviyesinde. Bu oran düşük gibi görünse de, bilim insanlarına göre böylesine bir olasılığın artık istatistiksel olarak mümkün olması bile "şok edici". Bu seviye daha önce beş yıllık bir süre içinde olasılık dışı kabul ediliyordu.
Met Office'ten iklim bilimci Adam Scaife, "2C'nin makul olması şok edici," diyerek, iklim ısındıkça bu olasılığın artacağına işaret etti.
Paris Anlaşması hedefi riske giriyor
Rapor, 2025-2029 arasındaki beş yıllık dönemde küresel sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelere göre 1,5°C üzerinde olma olasılığını yüzde 70 olarak belirledi. Ayrıca bu sürede en az bir yılın bu sınırı aşma ihtimali yüzde 86. Bu oran 2020'de yalnızca yüzde 40’tı.
Paris Anlaşması’nın en iddialı hedefi olan 1,5°C sınırının aşılması, uzun vadeli ortalamalara dayanıyor olsa da, yıllık bazda bu eşiğin geçilmesi, iklim sisteminde geri dönüşü olmayan değişikliklere işaret edebilir.
Arktik ve Amazon en çok etkilenecek
Isınmanın etkileri bölgesel farklılıklar gösterecek. Arktik kışlarının ortalama sıcaklıklardan 3,5 kat daha hızlı ısınması bekleniyor. Bu, deniz buzunun erimesiyle karın doğrudan okyanusa düşmesi ve yansıtıcı yüzeylerin kaybolmasından kaynaklanıyor. Amazon bölgesinde ise artan kuraklık öngörülüyor. Öte yandan, Güney Asya, Sahel ve Kuzey Avrupa’da yağışlar artabilir.
2025 en sıcak yıllardan biri olabilir
İngiltere Meteoroloji Dairesi’nden Leon Hermanson’a göre, 2025 yılı kayıtlı en sıcak üç yıl arasında yer alabilir. 2024 yılı ise sanayi öncesi seviyelere göre 1,5°C eşiğinin yıllık bazda ilk kez aşıldığı yıl olarak kayda geçti.
WMO’nun İklim Hizmetleri Direktörü Chris Hewitt, fosil yakıtların kullanımının sürmesi durumunda "endişe verici bir tablo" ile karşı karşıya kalınabileceğini belirtti. Ancak yine de umut var: “1,5C kaçınılmaz değil. İklim eylemi yapmalıyız” dedi.
