Borsa İstanbul'da işlem gören Çemaş Döküm Sanayi A.Ş. (CEMAS) ve Işıklar Holding A.Ş. bünyesinde yaşanan finansal krizler ve yönetimsel suiistimaller, sermaye piyasalarında endişe yaratan gelişmeler arasında yer alıyor. Her iki şirketin de değerli varlıklarını ilişkili taraflara düşük fiyatlarla devrederek, halka açık şirketlerin yönetim, denetim veya sermaye açısından ilişkili olduğu taraflarla, piyasa koşullarına aykırı fiyat, ücret veya şartlar içeren anlaşmalar yaparak kazanç aktarmalarını yasaklayan Sermaye Piyasası Kanunu'nun (SerPK) 21. maddesine aykırı hareket ettiği iddia ediliyor.
Bu durum, Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu kapsamındaki düzenlemelerin etkinliğini ve şirketlerin finansal ve yönetimsel faaliyetlerinin denetlenmesindeki zafiyetleri gözler önüne seriyor. Çemaş'ın Özışık İnşaat ve Gayrimenkul Yatırım A.Ş. A grubu paylarını Işıklar Holding A.Ş.'ye düşük bir bedelle satması ve Işıklar Holding'in de Işıklar Döküm Pazarlama A.Ş. ve BND Elektrik Üretim A.Ş. A grubu paylarını Çemaş'a satması, her iki şirketin mali yapıları üzerinde olumsuz etkiler yaratıyor.
Genel Kurul Toplanamıyor!
Enerji ve inşaat sektörlerinde faaliyet gösteren Çemaş Döküm Sanayi A.Ş. ve Işıklar Holding A.Ş., finansal kriz ve yönetimdeki usulsüzlükler nedeniyle gündeme oturdu. Şirketlerin patronu Rıza Kutlu Işık, son dönemde hisselerinin büyük bir kısmını borsada satarak dikkat çekti. Bu strateji, şirketlerin ilk genel kurullarında yönetimin yatırımcılara devredilmesine yol açacak. Ancak Işık, bu durumu önlemek için iki yıldır genel kurulları ertelemeye devam ediyor, bu da pay sahiplerinin haklarını kullanmalarını engelliyor.
Sermaye Piyasası Kanunu ve Örtülü Kazanç Aktarımı Yasağı
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (SerPK) ile getirilen geniş düzenlemeler, özellikle örtülü kazanç aktarımı yasağını kapsıyor. Bu düzenleme, halka açık şirketlerdeki pay sahiplerinin haklarını korumayı amaçlıyor. Özellikle kontrolü elinde bulunduranların dışındaki pay sahiplerinin, yani sermaye piyasası yatırımcılarının zararlarının önlenmesi bu yasal düzenlemenin temel amacı.
Örtülü kazanç aktarımı, vergi kaybına yol açtığı için vergi mevzuatında da düzenlenmiş bir konu. SerPK'nın 21. maddesi, bu konuyu daha dar bir kapsamda ele alarak, yatırımcı ve pay sahiplerini koruyor. Bu madde, halka açık şirketlerin ve bağlı ortaklıklarının, ilişkide bulundukları gerçek veya tüzel kişilerle piyasa koşullarına aykırı anlaşmalar yaparak kazanç aktarmalarını yasaklıyor.
SerPK 21. Madde ve Uygulama Alanı
Madde 21'in uygulama alanı genişletilmiş, halka açık ortaklıklar yanında kolektif yatırım kuruluşları ve bağlı ortaklıklar da dahil edilmiştir. Ayrıca, bu maddenin ihlali durumunda, şirketlerin ilişkili taraflardan, aktarılan tutarın kanuni faiziyle birlikte geri talep etmesi gerekiyor.
SPK Devreye Girecek mi?
Çemaş ve Işıklar Holding'in durumu, SerPK'nın 21. maddesinin önemini ve uygulanabilirliğini gündeme getiriyor. Bu şirketlerin iddia edilen hareketleri, hem sermaye piyasası yatırımcılarını hem de genel piyasa düzenini tehdit ediyor. SPK'nın bu konudaki denetim ve yaptırım yetkisi, hukuki ve cezai sonuçları beraberinde getirebilir.
Bu bağlamda, Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) bu iddiaları araştırması ve gerekli tedbirleri alması bekleniyor. Mevzuatın sağladığı koruma, halka açık şirketlerin ve yatırımcıların haklarını koruma altına alırken, suiistimallerin önüne geçilmesi için de önemli bir araç oluşturuyor.
Borsa İstanbul ve SPK'nın, bu tür mali manipülasyon ve yönetim suiistimallerine karşı daha etkin ve hızlı müdahale etmesi gerektiği açıkça görülüyor. Çemaş ve Işıklar Holding'in karşı karşıya kaldığı bu mali krizler, yatırımcı güvenini sarsıyor ve piyasanın bütünlüğünü tehdit ediyor. Yatırımcıların haklarının korunması ve piyasa bütünlüğünün sağlanması adına, bu tür olayların detaylı bir şekilde incelenmesi ve gerekli yasal adımların atılması büyük önem taşıyor. Her iki şirketin yönetim kurulu ve ilişkili taraflarının yaptığı işlemler, SerPK'nın ilgili maddeleri ve SPK'nın düzenleyici çerçevesi ışığında dikkatle incelenmesi bekleniyor.
