Rusya-Ukrayna Savaşı ve küresel gerilimler, ülkeleri savunma bütçelerini artırmaya zorluyor. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nün raporuna göre, 2024 yılında küresel silahlanma harcamaları 2,46 trilyon dolara ulaştı.
ABD Başkanı Donald Trump, NATO ülkelerinden savunma harcamalarını gayrisafi milli hasılalarının (GSYH) %5’ine yükseltmelerini talep etti. Bu çağrı, özellikle Avrupa ülkeleri için önemli bir baskı unsuru oluşturuyor.
Avrupa’da 2024 yılında savunma harcamaları bir önceki yıla kıyasla %11 oranında arttı. Son 10 yıldır kesintisiz devam eden bu artış, kıtanın güvenlik endişelerinin giderek büyüdüğünü gösteriyor.
Rusya ve Çin Silahlanmaya Devam Ediyor
Rusya, Ukrayna ile süren savaş kapsamında 2024 yılında 462 milyar dolar silah harcaması yaptı. Bu rakam, ülkenin GSYH’sinin yaklaşık %7’sine denk geliyor.
Çin de Tayvan gerilimi nedeniyle savunma bütçesini artırmaya devam ediyor. 2024 yılında askeri harcamalarını %7,4 oranında artıran Pekin yönetimi, bölgedeki askeri kapasitesini güçlendiriyor. Asya genelinde ise savunma bütçeleri %3,9 oranında artış gösterdi.
Filipinler ve Japonya, ABD ile askeri iş birliklerini derinleştirirken, Filipinler’in ABD’den satın aldığı Typhon orta menzilli füze sistemi Çin tarafından tehdit olarak değerlendirildi. Güney Çin Denizi’ndeki gerilim ise bölgesel çatışma riskini artırıyor.
Afrika’da Cezayir ve Fas Yarışı
Afrika kıtasında silahlanma yarışında öne çıkan ülke Cezayir oldu. Rusya’dan Su-57 savaş uçakları alan Cezayir, 2024 yılında 18 milyar dolarlık savunma harcaması gerçekleştirdi.
Komşusu Fas ise 5 milyar dolarlık savunma bütçesiyle ikinci sırada yer aldı. İki ülke arasındaki gerilim zaman zaman politik krizlere neden oluyor.
Bölgedeki diğer ülkeler de savunma harcamalarını artırdı. Nijer, savunma bütçesini %32 artırırken, Burkina Faso %23’lük bir artış gerçekleştirdi. Rusya ile ilişkilerini güçlendiren Nijer, Mali ve Burkina Faso, Batı Afrika Ekonomi Topluluğu’ndan (ECOWAS) ayrılarak Sahel Devletleri Konfederasyonu’nu kurma kararı aldı.
