ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, NATO üyelerinin 2025 Haziran ayındaki zirveye kadar savunma harcamalarını gayri safi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 5’ine çıkarma hedefi konusunda uzlaşacaklarını belirtti. Bu açıklama, ittifakın savunma yükümlülükleri konusundaki tartışmaların yeniden alevlendiği bir dönemde geldi.
Yüzde 2 sınırı aşılıyor, hedef yüzde 5
Rubio, Fox News’e verdiği demeçte, “Altı hafta içinde neredeyse tüm NATO üyelerinin oy oranının yüzde 2 veya üzerinde olacağı bir zirveye doğru ilerliyoruz. Ancak daha da önemlisi, birçoğunun oranı yüzde 4’ü geçecek ve herkes yüzde 5 hedefi konusunda anlaşacak” dedi.
Bu ifadeler, NATO içinde uzun süredir tartışma konusu olan savunma harcamalarının artırılması baskısının somut adımlara dönüşmekte olduğunu gösteriyor. Özellikle ABD, ittifak üyelerinden daha fazla mali yük üstlenmelerini talep ediyor.
Trump döneminde başlayan baskı
Eski ABD Başkanı Donald Trump, görevde olduğu 2017-2021 döneminde NATO’ya sağlanan fonları kısmış ve ABD’nin orantısız katkısından sıkça şikayet etmişti. Trump’ın bu tutumu, savunma harcamalarında daha adil bir dağılım talebini gündeme taşımıştı.
Rubio'nun açıklaması, ABD'nin bu konudaki kararlılığının devam ettiğini ve NATO üyeleri üzerinde baskının artacağını gösteriyor.
Hollanda’daki zirve kritik önemde
24-25 Haziran 2025 tarihlerinde Hollanda’da yapılacak olan NATO Zirvesi, yeni savunma harcama hedeflerinin resmileştirilmesi açısından önemli bir kilometre taşı olacak. Bu zirvede, üyelerin on yıllık yüzde 5 GSYH hedefi konusunda resmi mutabakata varması bekleniyor.