Nisan ayı enflasyon rakamlarının açıklanmasının ardından, ekonomist Prof. Dr. Öner Günçavdı Dünya gazetesindeki köşe yazısında dikkat çeken değerlendirmelerde bulundu. Günçavdı, TÜFE’de yıllık bazda yaşanan sınırlı düşüşe rağmen, temel enflasyonist baskıların sürdüğünü ve yapısal sorunların çözülmeden enflasyonla mücadelenin başarıya ulaşamayacağını savundu.
Enflasyon yüzde 37,9’a geriledi ama aylık artış dikkat çekici
TÜİK verilerine göre, Mart ayında yüzde 38,1 olan yıllık tüketici enflasyonu Nisan’da yüzde 37,9’a geriledi. Ancak aylık bazda TÜFE yüzde 3 arttı. Günçavdı, bu artışın beklentilerin altında kalsa da önceki iki aya göre yüksek olduğunu ve özellikle kur geçişkenliği ile üretim maliyetlerindeki artıştan kaynaklandığını belirtti.
Günçavdı’ya göre, 19 Mart sonrasında yaşanan kur yükselişi ve üretici kesimlerin zam eğilimi bu artışı tetikledi. Ayrıca yılın ilk çeyreğinde yapılan fiyat güncellemelerinin de Nisan enflasyonunu yukarı çektiği görüşünde.
TCMB hedeflerine ulaşmak zor görünüyor
Merkez Bankası’nın 2025 yılı enflasyon hedefi yüzde 24 seviyesinde. Günçavdı, bu hedefe ulaşmak için kalan 8 ayda aylık enflasyonun ortalama yüzde 1,1’i geçmemesi gerektiğini hatırlatıyor. Ancak bu oran reel beklentilerin çok altında.
Yüzde 29’luk bir yılsonu beklentisi için bile aylık artışın %1,6 ile sınırlı kalması gerekiyor. Yüzde 30 senaryosunda ise bu oran %1,7’ye çıkıyor. Bu tabloda TCMB'nin hedeflerini tutturmasının, sıkı para politikası uygulanmadıkça mümkün olmayacağı öngörülüyor.
Konut ve gıda enflasyonu kalıcı risk oluşturuyor
Günçavdı, Nisan ayında enflasyon üzerinde en çok etkisi olan kalemlerin konut ve gıda olduğunu vurguladı. Konutta yıllık artış %74,1, gıdada ise %36,1 seviyesinde gerçekleşti. Bu iki kalemin yıllık enflasyona toplam katkısı yaklaşık 20 puan.
Bu durumun, yapısal sorunların para politikasıyla çözülemeyeceğini ortaya koyduğunu ifade eden Günçavdı, barınma krizinin çözümünün ekonomi yönetiminin alanının dışında kaldığını, gıda fiyatlarındaki artışın ise tarım politikalarıyla ilgisi olduğunu belirtti.
Yapısal reformlar olmadan mücadele sonuç vermez
Öner Günçavdı’ya göre, mevcut ekonomik programın başarıya ulaşması sadece para politikasıyla mümkün değil. Faizlerin zaten yüksek seviyelere çıktığını ve reel sektörün bu baskıyı taşıyamayacağını ifade eden Günçavdı, daha fazla sıkılaşmanın üretimi sekteye uğratabileceği uyarısında bulundu.
Bu nedenle enflasyonla mücadelede sadece Merkez Bankası değil, ilgili bakanlıkların da etkin yapısal reformlar uygulaması gerektiğini dile getirdi.
