ABD'nin Çin, Kanada ve Meksika'dan ithal edilen mallara yönelik gümrük tarifelerini yürürlüğe koymasıyla piyasalarda dalgalanma arttı. A1 Capital'in günlük bültenine göre, yatırımcılar ticaret savaşlarının etkilerini fiyatlandırmaya çalışırken, emtia ve hisse piyasalarında sert hareketler yaşanıyor.
Gümrük tarifeleri ve piyasa etkileri
ABD, Kanada ve Meksika'dan gelen mallara %25, Çin’den gelenlere ise %20 oranında gümrük vergisi uygulamaya başladı. A1 Capital'e göre, bu gelişme küresel ticaret savaşlarının yeniden alevlenmesine neden olurken, finans piyasalarında oynaklığı artırdı.
Ticaret gerilimleri nedeniyle tüketici talebindeki azalma ve ekonomik yavaşlama endişeleri güçlendi. ABD'de ISM İmalat PMI verisi Ocak ayında 50,9 seviyesindeyken Şubat'ta 50,3'e gerileyerek üretimde yavaşlamaya işaret etti. Yeni siparişler endeksi ise 55,1'den 48,6'ya düştü.
Petrol ve emtia fiyatlarında düşüş
Gümrük vergilerinin küresel ekonomik aktiviteyi olumsuz etkileyeceği beklentisiyle petrol fiyatlarında gerileme yaşandı. Brent petrol %0,75 düşüşle varil başına 71,08 dolara, ABD Batı Teksas (WTI) petrolü ise %0,53 düşüşle 68,01 dolara geriledi.
Petrol fiyatlarındaki düşüşü tetikleyen unsurlar arasında, ABD’nin Ukrayna’ya askeri yardımı durdurması, OPEC+’ın üretim artışı kararı ve gümrük tarifelerinin küresel yakıt talebine olası etkileri bulunuyor.
Demir cevheri fiyatları da düşüş trendine girdi. Çin’in Dalian Emtia Borsası'nda Mayıs vadeli demir cevheri kontratları %1,39 düşüşle 779 yuana (106,93 $) gerilerken, Singapur Borsası'nda ton başına %0,18 düşüşle 99,7 dolara indi. Çin’de çelik üretiminde kesintiye gidilmesi ve Ulusal Halk Kongresi öncesinde kirlilik önlemlerinin artırılması bu düşüşte etkili oldu.
Altın fiyatlarında baskı devam ediyor
Altın fiyatları da küresel belirsizlik ortamında dalgalanıyor. Spot altın %0,3 düşüşle 2.885 dolara, ABD altın vadeli işlemleri ise %0,2 düşüşle 2.895 dolara geriledi.
Ticaret savaşı kaynaklı enflasyon endişeleri, altını güvenli liman olarak cazip hale getirse de Fed’in faiz politikasına ilişkin belirsizlikler baskı yaratıyor. Yılbaşından bu yana %10 artış gösteren altın fiyatları, faiz oranlarının yüksek kalma ihtimali nedeniyle dalgalı seyrini sürdürüyor.
Yurt içi piyasalar
Türkiye’de Şubat ayı enflasyonu %3’lük beklentinin altında kalarak %2,27 arttı ve yıllık enflasyon %39,05 seviyesine geriledi. A1 Capital, sağlık hizmetlerine yapılan düzenlemelerin bu düşüşte etkili olduğunu belirtti.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI verisi Şubat’ta 48,3 seviyesinde gerçekleşerek sektörde daralmanın sürdüğünü gösterdi. Yeni ihracat siparişlerindeki bozulma 2024 Ekim’den bu yana en sert seviyesine ulaştı.
ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz politikası ise piyasalardaki en önemli belirleyici unsur olmaya devam ediyor. LSEG verilerine göre yatırımcılar, Fed’in yıl sonuna kadar en az iki faiz indirimi yapmasını bekliyor.
Piyasalar, ticaret savaşlarının ve küresel ekonomik belirsizliklerin etkilerini yakından takip ederken, önümüzdeki günlerde açıklanacak ekonomik veriler piyasaların yönü üzerinde belirleyici olacak.
