ENERJİ

IEA: Küresel petrol talebi 2029’da zirve yapacak

IEA, küresel petrol talebinin 2029’da 105,6 milyon varil ile zirve yapacağını öngördü. Çin 2027’de zirveye ulaşacak, ABD talebi artıyor.

Abone Ol

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Salı günü yayımladığı yıllık petrol raporunda, küresel petrol talebinin bu on yılın sonuna kadar artışını sürdüreceğini ve 2029 yılında zirveye ulaşacağını açıkladı. Ajans, bu tahmininde bir değişiklik yapmazken, Çin’in petrol talebinin beklenenden daha erken, 2027 yılında zirve yapacağını duyurdu.

Çin’de elektrikli araç etkisi talebi erkene çekiyor

IEA, dünyanın en büyük petrol ithalatçısı olan Çin'in, elektrikli araçlara geçişte gösterdiği hızlı ilerleme sayesinde talep artışında yavaşlama yaşadığını belirtti. Elektrikli araçların yanı sıra doğal gazla çalışan tren ve kamyonların yaygınlaşması da bu eğilimi hızlandırıyor.

Ajansa göre, 2030 yılında Çin’in petrol talebi yalnızca 2024 seviyelerinin biraz üzerinde olacak. Bu durum, Şubat ayında yapılan tahminle de örtüşüyor; o tahminde Çin’in yolcu ve hava taşımacılığı kaynaklı petrol talebinin zirveye ulaştığı öngörülmüştü.

ABD talep artışında yeniden öne çıkıyor

Öte yandan ABD'de petrol tüketimi, beklentilerin üzerinde seyretmeye başladı. IEA, benzin fiyatlarının ucuzlaması ve elektrikli araç geçişinin yavaşlaması nedeniyle 2030 yılına kadar olan talep tahminini 1,1 milyon varil/gün yukarı yönlü revize etti.

Rapora göre, elektrikli araçların ABD’deki toplam otomobil satışlarındaki payı 2030 yılı itibarıyla sadece %20 olacak. Bu oran, geçen yılki tahminlerde %55 olarak öngörülmüştü. ABD Başkanı Donald Trump'ın yeniden göreve dönmesinin ardından, elektrikli araçlara yönelik bazı sınırlayıcı politikaların uygulanması da bu eğilimi destekliyor.

Küresel üretim kapasitesi artıyor

IEA’nın verilerine göre, petrol talebi 2029 yılında günlük 105,6 milyon varille zirveye ulaşacak ve ardından 2030’da sınırlı da olsa düşüş gösterecek. Ancak aynı dönemde küresel üretim kapasitesinin 5 milyon varil artarak 114,7 milyon varile çıkması bekleniyor. Bu da arz fazlasına işaret ediyor.

IEA'dan jeopolitik risk uyarısı

IEA Başkanı Fatih Birol, “Petrol piyasalarının önümüzdeki yıllarda temel arz açısından iyi tedarikli olması bekleniyor,” diyerek piyasalarda genel bir istikrar mesajı verdi. Ancak Birol, İsrail ile İran arasındaki son çatışmaları hatırlatarak, “Jeopolitik riskler petrol arz güvenliği açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor,” ifadelerini kullandı.

Nitekim geçen hafta yaşanan çatışmalar, Orta Doğu kaynaklı petrol tedarikine yönelik endişeleri artırdı ve fiyatları %5 yükselterek varil başına 74 doların üzerine çıkardı. Yine de IEA, büyük bir arz kesintisi yaşanmazsa, 2030’a kadar arzın talebi karşılamaya devam edeceğini öngörüyor.

2024 talep artışı beklentisi hafif düştü

IEA, 2024 yılı için küresel talep artış tahminini günlük 720.000 varile çekti. Bu rakam, bir önceki aya göre 20.000 varil düşüş anlamına geliyor. Aynı zamanda arzın, büyük ölçüde OPEC+ üretim artışlarına bağlı olarak, aylık bazda 200.000 varil yükselerek yıllık bazda 1,8 milyon varil artacağı kaydedildi.