ABD Başkanı Donald Trump, küresel ticaret savaşını yeni bir aşamaya taşımaya hazırlanıyor. Trump, yaptığı son açıklamada, ABD’nin önümüzdeki günlerde birkaç ticaret anlaşmasını sonuçlandırmaya yakın olduğunu ve 9 Temmuz’a kadar anlaşmaya varılmayan ülkeler için daha yüksek gümrük vergileri uygulayacağını duyurdu. Yeni tarifelerin 1 Ağustos’ta yürürlüğe girmesi planlanıyor.
Trump, nisan ayında çoğu ülkeye yönelik %10 temel gümrük vergisi ve %50’ye kadar ek vergi planını açıklamış, ancak yürürlük tarihini erteleyerek ülkelere üç haftalık bir müzakere süresi tanımıştı. Şimdi ise geri sayım başladı ve bu sürenin sonunda anlaşma sağlanamayan ülkeler için yüksek tarifeler kaçınılmaz görünüyor.
Avrupa Birliği ve Hindistan umut veriyor
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, CNN’e yaptığı açıklamada, birkaç önemli ticaret anlaşmasının duyurulmaya hazır olduğunu, Avrupa Birliği ile yürütülen müzakerelerde ciddi ilerleme kaydedildiğini belirtti. Yerel Hint kanalı CNBC-TV18’in haberine göre ise Hindistan ile ABD’nin önümüzdeki 24–48 saat içinde mini bir ticaret anlaşmasına varması bekleniyor.
Beyaz Saray Ekonomi Danışmanları Konseyi Başkanı Stephen Miran da Avrupa ve Hindistan’la yürütülen görüşmeler hakkında “iyi şeyler duyduğunu” belirterek, taviz veren bazı ülkeler için tarife tarihinin ertelenebileceğini söyledi. Ancak Miran, bu avantajın yalnızca somut taviz veren ülkeler için geçerli olacağının altını çizdi.
Tayland, Vietnam ve küçük ülkelerle durum
Trump yönetimi, yalnızca büyük ticaret ortaklarına değil, 100’den fazla küçük ülkeye de mektuplar göndererek yeni tarifeler için uyardı. ABD’nin %36’lık gümrük vergisinden kaçınmak isteyen Tayland, ABD’den daha fazla tarım ürünü, enerji ve Boeing uçağı almayı teklif etti.
Vietnam ile yapılan anlaşma ise Beyaz Saray tarafından “tek taraflı avantaj” olarak değerlendiriliyor. Anlaşmaya göre, Vietnam ABD ihracatına sıfır gümrük vergisi uygularken, ABD Vietnam’a karşı yüksek tarifeleri koruyor. Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Başkanı Kevin Hassett, bu çerçeve anlaşmaların diğer ülkeler için de yol gösterici olduğunu ifade etti.
Japonya ile görüşmelerde ilerleme yok
Trump, Hindistan ve Avrupa Birliği ile anlaşmaya varılabileceğine dair umudunu sık sık dile getirirken, Japonya ile yapılacak bir ticaret anlaşmasına ise şüpheyle yaklaşıyor. Yetkililer, Japonya’nın müzakere sürecinde daha temkinli davrandığını ve ABD’nin taleplerine karşı direndiğini belirtiyor.
Bessent, ABD’nin ticaret açığının %95’ini oluşturan 18 büyük ticaret ortağına odaklandığını vurgularken, bazı ülkelerin müzakerelerde isteksiz davrandığını da ekledi.
Son karar Trump’ın
Beyaz Saray yetkilileri, yürürlük tarihleri ve tarifelerin nihai oranlarının Trump’ın kararına bağlı olduğunu dile getiriyor. Hassett, bazı konularda esneklik payı olduğunu belirtse de, Trump’ın kararlılığı ve pazarlık gücünü artırmak için son dakikaya kadar baskıyı sürdüreceği düşünülüyor.
Trump’ın başlattığı bu küresel ticaret savaşı, yalnızca ticaret ortakları için değil, küresel finans piyasaları ve ekonomi politikaları üzerinde de büyük baskı yaratıyor. Önümüzdeki haftalarda açıklanacak anlaşmalar ve alınacak kararlar, ABD’nin ticaret stratejisinin yönünü belirleyecek.
