Türkiye, bölgesel güvenlik kaygıları ve savunma kapasitesini artırma amacıyla hava gücünü yenilemek için ikinci el savaş uçağı alımına odaklandı. İngiltere, Almanya ve Katar gibi ülkeler ile yapılan görüşmelerin Eurofighter Typhoon alımı konusunda somut aşamaya geldiği bildirildi.
Türkiye Eurofighter için ikinci el jetlere yöneldi
Türkiye, Temmuz ayında ön anlaşması imzalanan 40 adet Eurofighter Typhoon için teslimat süresini hızlandırmak üzere ikinci el jetleri gündeme aldı. Katar ve Umman'dan temin edilmesi planlanan 12 adet kullanılmış Eurofighter için anlaşmaya yaklaşıldığı belirtiliyor. Bu sürecin ilk aşamasında İngiltere ve diğer konsorsiyum üyeleri, Türkiye'ye geçici çözüm olarak ikinci el uçakları vermeye hazır olduklarını ifade etti.
Anlaşmaların lider görüşmeleri ile netleşmesi bekleniyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Katar ve Umman’a yapacağı ziyarette uçak sayısı, teslimat takvimi ve fiyatlandırma gibi konuların ele alınması bekleniyor. Erdoğan’ın ayrıca ay sonuna doğru İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz ile bir araya gelerek anlaşmaları nihayetlendireceği öngörülüyor. İngiltere hükümeti, mutabakat zaptının 40 adede kadar uçağın tedarikine olanak sağladığını ve nihai detaylar için görüşmelerin sürdüğünü açıkladı.
F-35 süreci yaptırımlara rağmen gündemde
Türkiye’nin hava filosuna dahil etmek istediği ABD yapımı F-35 savaş uçakları ise CAATSA yaptırımları nedeniyle engellenmiş durumda. 2020’de Rus yapımı S-400 hava savunma sisteminin satın alınmasının ardından uygulanan yaptırımlar, Ankara-Washington hattındaki F-35 sürecini durma noktasına getirmişti.
Ankara, siyasi düzeyde çözüm arayışlarını sürdürürken, ABD yönetimi ile başkanlık muafiyeti seçeneği dahil olmak üzere çeşitli formüller masada bulunuyor. Her iki taraf da siyasi iradenin varlığına dikkat çekerken, geçici bir muafiyetin savunma iş birliğini güçlendirebileceği ifade ediliyor.
F-16 anlaşması da belirsizliğini koruyor
Türkiye’nin daha önce talep ettiği 40 adet F-16 savaş uçağı için yürütülen görüşmeler, fiyat konusundaki anlaşmazlıklar ve F-35 alımına öncelik verilmesi nedeniyle henüz sonuçlanmadı. ABD’li kaynaklar, müzakerelerin bu nedenle yavaş ilerlediğini bildirdi.
Türkiye yerli üretime de hız veriyor
Türkiye, dış tedarik kaynaklarına ek olarak yerli üretim savaş uçağı projesi KAAN üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Ancak yetkililer, KAAN’ın hava kuvvetlerinde operasyonel seviyeye ulaşmasının zaman alacağını belirtiyor.
Geniş kapsamlı savunma stratejisi içinde yerli savaş uçağı üretimi, F-16 modernizasyonları ve uzun menzilli füze sistemleri yer alıyor. Ayrıca Türkiye'nin kendi hava savunma şemsiyesi olarak tanımladığı “Çelik Kubbe” benzeri projeye de hız verildi.
Muhalefet eksikliklere dikkat çekiyor
CHP Milletvekili ve emekli Tuğgeneral Yankı Bağcıoğlu, Türkiye’nin KAAN, Eurofighter ve F-16 projelerinde süreci hızlandırması gerektiğini belirtti. Bağcıoğlu, mevcut hava savunma altyapısının yetersizliğine dikkat çekerek, savunma projelerinde planlama eksikliklerine vurgu yaptı.
