ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), Boeing’in 737 MAX serisi uçaklarının üretim hızını artırmasına onay verdi. Yeni izinle birlikte Boeing, aylık 38 uçaklık sınırın ardından üretimi 42 adede çıkarabilecek. Karar, şirketin finansal toparlanma süreci ve kalite güvenliği önlemleri çerçevesinde atılmış önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Kararın açıklanmasıyla Boeing hisseleri kapanış sonrası işlemlerde yüzde 1,2 oranında yükseldi.
Kalite denetimleri sonrası sınırlı artış
FAA, onay öncesinde Boeing üretim hatlarında kapsamlı denetimler gerçekleştirdiğini duyurdu. Ocak 2024’te Alaska Airlines’a ait bir 737 MAX 9 modelinde gövde panelinin havada kopmasıyla başlayan süreçte, şirketin kalite ve güvenlik süreçleri kamuoyunun gündemine taşınmıştı. FAA bu olayın ardından üretime benzeri görülmemiş sınırlamalar getirmişti.
Boeing’in üretimi artırmak için gereken teknik altyapıyı ve tedarik zincirini güçlendirdiği belirtiliyor. Seattle bölgesindeki fabrikalarda kapasite artırımı için yeni ekipman kurulumu yapılıyor. Şirket, üretim artışının güvenlik ve kalite öncelikleri doğrultusunda yürütüleceğini vurguladı.
Tedarik zinciri ve stok yönetimi güçlendirildi
Şirket, üretim süreçlerinde yaşanan kesintiler nedeniyle ciddi finansal kayıplar yaşamış, borcu 53 milyar dolara ulaşmıştı. Pandemi sonrası tedarik zincirinde yaşanan dar boğazları aşmak için Boeing, 11 milyar dolarlık hammadde stoğu oluşturdu. Bu seviye, şirketin 2018'de ayda 50’nin üzerinde uçak ürettiği dönemdeki stok miktarına yakın.
Havacılık analistleri, Boeing’in bu üretim artışına geçmişe göre daha hazırlıklı olduğunu belirtiyor. Özellikle dövme parça, motor ve iç donanım temininde atılan adımlar, üretim sürekliliğini sağlamak açısından kritik görülüyor.
Sertifikasyon yetkisi kısmen iade edildi
FAA, Eylül 2023’te Boeing ve ana tedarikçisi Spirit AeroSystems’in tesislerinde yüzlerce kalite ihlali tespit etmişti. Bu tespitlerin ardından Boeing’e 3,1 milyon dolarlık para cezası önerildi. Ancak son gelişmelerle birlikte FAA, geçen ay Boeing’e yeni 737 MAX ve 787 uçakları için uçuşa elverişlilik sertifikası verme yetkisini kısmen geri verdi.
2019’daki Endonezya ve Etiyopya kazalarının ardından iptal edilen bu yetki, şirketin güvenlik ve üretim sistemlerine olan güvenin kademeli olarak yeniden inşa edildiğini gösteriyor.
Yasal süreçler ve cezai soruşturma devam ediyor
Boeing’in kalite ve üretim sürecine yönelik incelemeler sürüyor. Ocak 2024’teki Alaska Airlines olayı, ABD Adalet Bakanlığı’nın cezai soruşturma başlatmasına neden olmuştu. Bu soruşturmanın, şirketin geçmişe dönük denetim ve ihlal kayıtlarını da kapsadığı bildiriliyor.
