Kayseri-Sivas karayolu üzerindeki Kültepe Kaniş-Karum Ören Yeri'nde yürütülen kazı çalışmaları, Anadolu'nun ticari geçmişine ışık tutuyor.
Kazı Başkanı Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, Anadolu'da ilk şirketin 4 bin yıl önce 12 kişi tarafından 15 kilo altınla kurulduğunu açıkladı.
Ticaretin Merkezi: Kültepe
Kültepe, Anadolu'nun en eski ticaret merkezlerinden biri olarak kabul edilir ve 6 bin yıllık bir geçmişe sahiptir. Kazı çalışmaları 75 yıldır aralıksız devam etmekte ve bugüne kadar 20 binden fazla çivi yazılı tablet bulunmuştur. Bu tabletler, dönemin ticari faaliyetlerini detaylı bir şekilde ortaya koymaktadır.
Ticari Tabletler
Prof. Dr. Kulakoğlu, Kültepe'deki tabletlerin çoğunun ticari amaçlı olduğunu ve her türlü finansal işlemin kayıt altına alındığını belirtmektedir. Kervanların harcamalarından alacak verecek ilişkilerine kadar birçok detay, bu tabletlerde yer almaktadır. Bu durum, Kültepe'nin o dönemde ne kadar hareketli ve büyük bir ticaret merkezi olduğunu göstermektedir.
İlk Şirketin Kuruluşu
Kazılarda elde edilen bilgilere göre, Anadolu'da ilk şirket 12 kişi tarafından 15 kilo altın sermaye ile kurulmuştur. Her ortak, farklı oranlarda altın vererek şirketin ortağı olmuştur. Şirketin sermayesi, Amur İştar isimli tüccar tarafından 12 yıl boyunca işletilmiş ve kârın üçte biri paylaşılmıştır. Şirketle ilgili tüm işlemler, şahitler huzurunda mühürlenerek kayıt altına alınmıştır.
Sosyal Hayata Dair Bilgiler
Tabletler sadece ticari bilgiler içermemektedir. Evlilik kontratlarından boşanmalara, miras belgelerinden noterlik işlemlerine kadar birçok sosyal hayat detayı da bu tabletlerde yer almaktadır. Bu durum, Kültepe'nin dönemin sosyal ve ekonomik hayatını anlamamızda büyük bir kaynak olduğunu göstermektedir.
