Çinli bir havayolu şirketine teslim edilmesi planlanan Boeing 737 MAX tipi bir yolcu uçağı, Pazar günü Amerika Birleşik Devletleri’ne geri döndü. Gelişme, Çin ile ABD arasındaki gümrük tarifesi geriliminin havacılık sektörüne yansıyan son etkisi olarak değerlendiriliyor.
Reuters'a konuşan bir görgü tanığına göre, Çin’in Xiamen Havayolları filosuna katılması beklenen uçak, ABD’nin Seattle kentindeki Boeing Field Havalimanı’na yerel saatle 18.11’de (01.11 GMT) indi. Uçağın üzerinde Xiamen Havayolları'nın logosu yer aldı. Yaklaşık 8 bin kilometrelik dönüş yolculuğu sırasında Guam ve Hawaii’de yakıt ikmali yapıldı.
Nihai teslimat öncesi geri adım
Bahsi geçen uçak, Boeing’in Çin’in Zhoushan kentindeki tesislerinde son montaj işlemlerinin tamamlanmasının ardından teslim edilmesi planlanan birkaç uçaktan biriydi. Ancak mevcut ticari belirsizlikler nedeniyle teslimat süreci duraksamış görünüyor.
Xiamen Havayolları veya Boeing cephesinden konuya ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı. Uçağın ABD’ye dönüş kararının hangi tarafça alındığı da netlik kazanmadı.
Ticaret savaşı havacılığı da etkiledi
ABD Başkanı Donald Trump’ın bu ay Çin menşeli ürünlere uygulanan temel gümrük vergilerini yüzde 145'e çıkarmasının ardından, Çin de misilleme olarak ABD ürünlerine yüzde 125 oranında gümrük vergisi getirdi. Bu karşılıklı tarifeler, özellikle değerli teknoloji ve ulaştırma ekipmanlarını etkiliyor.
Havacılık danışmanlığı firması IPA’ya göre, piyasa değeri yaklaşık 55 milyon dolar olan Boeing 737 MAX tipi uçaklar, Çinli havayolları için ciddi bir mali yük haline gelmiş durumda. Uçaklar artık gümrük vergilerine tabi hale geldiği için teslimatların ertelenmesi gündeme geliyor.
Teslimatlar tehlikede
Analistler, gümrük tarifeleriyle ilgili belirsizliklerin çok sayıda uçak teslimatını geciktirebileceğini belirtiyor. Bazı havayolu şirketlerinin, yeni tarifeleri ödemek yerine teslimatları süresiz ertelemeyi tercih edebileceği ifade ediliyor.
Boeing’in en çok satan modellerinden biri olan 737 MAX’in ABD’ye geri gönderilmesi, küresel havacılık endüstrisinde uzun süredir uygulanan gümrüksüz teslimat sisteminin ciddi biçimde sarsıldığını gösteriyor.