Rusya ile Ukrayna arasında 2022’deki barış girişimlerinin merkezi olan İstanbul, 15 Mayıs’ta iki ülkenin yeniden masaya oturacağı yer olacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in gerçekleştirdiği telefon görüşmesiyle süreç resmen başlatıldı.
2022'de önemli kazanımlar elde edilmişti
24 Şubat 2022’de başlayan savaşın ardından en somut ilerleme, Türkiye’nin girişimiyle 29 Mart’ta İstanbul’da gerçekleşen görüşmelerde sağlanmıştı. Ukrayna tarafı o dönem, tarafsızlık ve nükleer silahlardan arınma gibi temel prensipleri içeren belgeyi Rusya'ya sunmuştu.
Barışa yaklaşılmıştı ancak süreç kesintiye uğradı
İstanbul’da taraflar arasında yapılan görüşmeler, liderler düzeyinde bir zirvenin zemini olarak görülmüştü. Ancak Kiev yakınlarındaki Buça şehrinde sivillerin öldürülmesiyle ilgili suçlamalar, süreci durdurdu. Ukrayna tarafı, 17 Mayıs’ta müzakereleri askıya aldığını açıklamıştı.
Batılı müdahaleler tartışmaları alevlendirdi
Ukrayna Heyeti Başkanı David Arahamiya, İstanbul görüşmeleri sonrası dönemin İngiltere Başbakanı Boris Johnson’un Kiev'e gelerek “Rusya ile anlaşma imzalanmayacak” mesajı verdiğini açıkladı. ABD ve İngiltere'nin sürece doğrudan olmasa da etkili müdahalelerde bulunduğu yönündeki iddialar, zamanla daha da güçlendi.
Tahıl koridoruyla Türkiye yeniden öne çıktı
Her şeye rağmen Türkiye’nin arabuluculuk çabaları, Karadeniz Tahıl Girişimi ile meyvesini verdi. İstanbul’da imzalanan anlaşma, küresel gıda krizini geçici de olsa hafifletti. Erdoğan’ın her iki tarafla kurduğu denge, Türkiye’yi barış arayışında yeniden önemli bir aktör konumuna getirdi.
Putin’den “İstanbul belgesi masada” vurgusu
Rusya Devlet Başkanı Putin, geçmişte İstanbul’da üzerinde uzlaşıya varılan belgenin hâlâ geçerliliğini koruduğunu sık sık dile getiriyor. Son olarak 15 Mayıs’ta yapılacak yeni görüşmelerde de bu belgenin referans alınacağı belirtiliyor.