Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve müttefikleri (OPEC+), Kasım 2025 için günlük üretimi yalnızca 137.000 varil artırma kararı aldı. Küresel arz fazlası, zayıflayan talep ve OPEC dışı üretimin artması nedeniyle alınan bu karar, nisan ayında başlayan üretim artışlarının en düşük seviyelerinden biri oldu.
Üç OPEC+ yetkilisi, üretim artışının grup içindeki tartışmalarda değerlendirilen en küçük seçenek olduğunu belirtti. OPEC ve Suudi Arabistan yetkilileri konuya ilişkin yorum yapmaktan kaçındı.
Petrol fiyatları baskı altında
Reuters ve diğer medya kaynaklarının daha büyük bir artış beklentisini gündeme getirmesinin ardından, Brent petrol fiyatları geçen hafta %8 gerileyerek varil başına 65 doların altına düştü. Bu gelişme, OPEC+ kararlarını etkileyen ana unsurlardan biri olarak öne çıktı.
Vadeli işlem piyasalarında da arz fazlası sinyalleri güçleniyor. Brent petrolünün altı ay vadeli fiyat primi, mayıs ayından bu yana en düşük seviye olan 39 sente geriledi. Bu gelişme, piyasanın arzın talebi aştığı yönünde algı oluşturdu.
Pazar payı önceliği öne çıkıyor
OPEC+ resmi söyleminde üretim politikasının arz-talep dengesiyle şekillendiğini ifade ediyor. Ancak sürece yakın kaynaklar, Suudi Arabistan’ın pazar payını artırmayı önceliklendirdiğini aktarıyor.
Nisan-Kasım dönemi için açıklanan toplam üretim artışı 2,7 milyon varil/gün seviyesinde. Ancak grubun bu hedefin yalnızca %75’ine ulaşabildiği belirtiliyor. Pek çok üretici teknik kapasite sınırına yaklaşmış durumda.
Küresel stoklar artıyor, talep zayıflıyor
Çin’in stratejik rezervlerini artırması ve yaz aylarındaki yüksek talep, arzın büyük kısmını absorbe etti. Ancak yaz sürüş sezonunun ve tarımsal faaliyetlerin sona ermesiyle birlikte, talep artışının önümüzdeki aylarda zayıflayacağı öngörülüyor.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2026 yılında günlük 3,3 milyon varillik küresel arz fazlası oluşabileceğini tahmin ediyor. OPEC’in üretimi sabit tutması durumunda ise bu seviyenin oldukça altında kalınacağı hesaplanıyor. Ancak grup, ağustostan bu yana üretim kotasını 821.000 varil/gün artırdı.
İhracat artışı da fazlayı destekliyor
JP Morgan verilerine göre, Eylül ayında küresel petrol ve petrol sıvıları stokları 123 milyon varil arttı. Yılın ilk dokuz ayında toplam stok artışı 269 milyon varile ulaştı. Bu artışın üçte birinden fazlası Çin’de gerçekleşti.
Kpler verilerine göre, Rusya, Suudi Arabistan, Irak, Kuveyt, BAE ve Umman'ın toplam petrol ihracatı Eylül ayında, bir önceki aya göre günlük 1,3 milyon varil arttı. JP Morgan, Ortadoğu ve Rusya kaynaklı ihracat artışının arz fazlasına katkı sağladığını bildirdi.
Jeopolitik riskler izleniyor
Reuters anketine katılan analistler, Çin'in stok yapma stratejisi ve Rusya'ya yönelik yaptırımlar gibi faktörlerin piyasayı öngörülemeyen yönde etkileyebileceği uyarısında bulundu. Bu risklerin, arzı daraltarak kısa vadeli fiyat oynaklıklarına neden olabileceği değerlendiriliyor.
