ABD Başkanı Donald Trump'ın Japonya ile açıkladığı yeni ticaret anlaşması, otomotiv piyasasında ilk etapta iyimserlik yarattı. General Motors (GM), Stellantis ve Ford gibi otomobil üreticilerinin hisseleri yükselişe geçerken, sektör temsilcileri uzun vadede bu anlaşmanın Amerikan otomotiv üreticileri için dezavantaj oluşturabileceğini savunuyor.
GM ve Stellantis hisselerinde sert yükseliş
Trump yönetiminin Japonya'dan ithal edilen otomobillerde gümrük vergisini %27,5'ten %15'e indirdiğini açıklamasının ardından GM hisseleri %9, Stellantis hisseleri ise %12 değer kazandı. Ford ise daha sınırlı, yaklaşık %2 oranında yükseliş gösterdi. Yatırımcılar bu adımı, daha fazla uluslararası ticaret anlaşmasının gelebileceğine dair olumlu bir sinyal olarak değerlendirdi.
Ford daha az etkileniyor çünkü üretimi iç pazarda
Ford’un daha mütevazı yükselişi, şirketin büyük oranda ABD içinde üretim yapmasından kaynaklanıyor. Bu sayede ithalat vergilerine daha az maruz kalıyor. GM ve Stellantis ise Meksika ve Kanada’da üretim yapmaya daha fazla bağımlı durumda. Bu da onları %25’e varan gümrük vergileriyle karşı karşıya bırakıyor.
Detroit Üçlüsü anlaşmadan rahatsız
Amerikan Otomotiv Politika Konseyi, Japonya ile yapılan bu ticaret anlaşmasının, ABD’de üretim yapan firmaları haksız rekabete maruz bırakabileceği uyarısında bulundu. Kurum, Japon araçlarının ithalatının kolaylaşmasının Kuzey Amerika’da üretim yapan firmalar için olumsuz sonuçlar doğuracağını savundu.
Birleşik Otomobil İşçileri Sendikası da anlaşmaya sert tepki göstererek, “Amerikalı işçiler bir kez daha geride bırakılıyor,” açıklamasında bulundu. GM, geçtiğimiz günlerde ithalat vergilerinin kârını 1,1 milyar dolar azalttığını duyurmuştu. Bu zararın büyük kısmı Kanada ve Meksika’dan yapılan ithalatla bağlantılı.
Yabancı üreticiler avantaj kazanıyor
Toyota, Subaru ve Mazda gibi Japon otomobil üreticileri, ABD’ye en fazla araç ihraç eden firmalar arasında yer alıyor. Bu şirketler, düşen vergilerden doğrudan faydalanacak. Toyota’nın geçen yıl yalnızca Japonya’dan 500 bin araç ihraç ettiği biliniyor.
Eski GM yöneticisi ve sektör danışmanı Warren Browne, Japon araçlarının artık daha düşük gümrük vergileriyle ABD’ye girebileceğini, bunun da fiyat rekabetinde Detroit Üçlüsü’nü zorlayabileceğini belirtti.
Gelecekte başka anlaşmalar da gündemde
Çarşamba günü Avrupa Birliği ile de benzer bir ticaret anlaşmasının gündeme geldiği bildirildi. Ayrıca Güney Kore'nin de ABD ile benzer bir anlaşma yapması, sektörde rekabeti daha da kızıştırabilir. Lobiciler, bu durumun bazı düşük maliyetli ülkeleri yeni üretim merkezlerine dönüştürebileceğini ifade ediyor.
Anlaşma geçici olabilir
Hazine Bakanı Scott Bessent, Japonya'nın anlaşma şartlarına uyup uymadığının her çeyrek değerlendirileceğini açıkladı. Uyum sağlanmadığı takdirde, otomobil ithalatına tekrar %25 oranında vergi getirilebileceği belirtildi.
