ABD ve Japonya, uzun süredir devam eden ticaret gerilimlerini azaltmak için otomotivde tarifeleri düşüren ve 550 milyar dolarlık ABD’ye yatırım içeren bir anlaşmaya imza attı. Başkan Donald Trump, anlaşmayı “tarihin en büyük ticaret anlaşması” olarak nitelendirirken, Japonya Başbakanı’nın istifa baskısı altındaki ekonomi ekibi için bu gelişme önemli bir rahatlama oldu.
Otomotivde %25 olan tarife %15’e indi
Anlaşmayla birlikte Japonya’dan ithal edilen otomobillere uygulanan %25’lik gümrük vergisi %15’e indirildi. Ayrıca 1 Ağustos’ta yürürlüğe girmesi planlanan diğer Japon mallarına yönelik vergiler de aynı oranda düşürülecek. Japonya’nın ihracatında en büyük paya sahip olan otomotiv sektöründe böylece ciddi bir rahatlama sağlandı. Japonya’nın ABD’ye ihracatının dörtte biri otomobillerden oluşuyor.
Tokyo’nun ABD’ye 550 milyar dolarlık yatırım yapmasını içeren pakette, ilaç ve yarı iletken gibi stratejik sektörlerde tedarik zincirlerini güçlendirmeye yönelik kredi ve garantiler de yer alıyor. Japon yetkili Ishiba, ABD’ye yönelik bu yatırımın Japon şirketleri için “kritik bir adım” olduğunu ifade etti.
Piyasalarda olumlu karşılandı ama eleştiriler de geldi
Duyuru sonrası Japon borsası Nikkei %2,6 yükselerek son bir yılın zirvesine çıktı. Toyota, Honda ve Nissan hisseleri sırasıyla %11, %8 ve %8’den fazla değer kazandı. Güney Kore borsasında da otomotiv sektörü hisselerinde iyimserlik hakimdi.
Ancak ABD’li otomobil üreticileri, Kanada ve Meksika’dan gelen araçlara uygulanan %25’lik tarife sürerken Japonya’dan gelen araçlara %15 uygulanmasının haksız rekabet yaratacağını savundu. Amerikan Otomotiv Politika Konseyi Başkanı Matt Blunt, “ABD içeriği yüksek araçlar yerine Japonya’dan gelen ithalata düşük tarife uygulanması kötü bir anlaşma” dedi.
Trump yeni anlaşmalara işaret etti
Trump, Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada anlaşmayı imzaladıktan sonra Alaska’daki doğalgaz projesinde de Japonya ile ortak girişim planlandığını ve Avrupa Birliği ile müzakerelerin de başladığını söyledi. Trump’ın danışmanları, 1 Ağustos’a kadar birçok ülkeyle yeni ticaret çerçeveleri üzerinde çalışıyor.
Meiji Yasuda Araştırma Enstitüsü’nden Kazutaka Maeda, anlaşmanın Japonya ekonomisinin resesyon riskinden kaçınmasına yardımcı olacağını söyledi. Japonya’nın ABD’deki doğrudan yatırımlarının 2024 sonu itibarıyla 1,2 trilyon dolara ulaştığı, toplamda ise ABD piyasalarında 2 trilyon dolarlık Japon yatırımı olduğu belirtiliyor.
Uzmanlar, anlaşmanın Japonya için önceki beklentilere kıyasla daha iyi bir sonuç olduğunu, ancak ABD iç piyasasında bazı sektörlerde rahatsızlık yaratabileceğini belirtiyor.
