OECD ve Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi (EUIPO) tarafından yayımlanan rapora göre Türkiye, sahte ürün ticaretinde Çin’in ardından ikinci sıraya yükseldi. Raporda, Avrupa’ya giren her beş sahte üründen birinin Türkiye kaynaklı olduğu belirtildi. Avrupa Birliği ülkelerine gönderilen sahte ürünlerin yüzde 22’sinin Türkiye çıkışlı olduğu bildirildi.
Gümrüklerde en çok sahte ilaç ve kozmetik yakalandı
Ticaret Bakanlığı verileri, Türkiye’nin sahte ürün ticaretinde önemli bir merkez haline geldiğini ortaya koydu. 2023 yılında gümrüklerde durdurulan sahte ürünlerin yüzde 43’ünü ilaç, kozmetik, gıda ve içecek ürünleri oluşturdu. 2024 yılında sadece ilaç ve tıbbi ürünlere ilişkin 307 olayda, toplam 285,4 milyon TL değerinde sahte ürün ele geçirildi.
2020 ile 2025’in ilk yarısı arasındaki dönemde ise bin 253 olayda 782,4 milyon TL tutarında sahte ürün yakalandı. Uzmanlar, sahte ilaç ve gıda ürünlerinin yalnızca ekonomik değil, halk sağlığı açısından da ciddi riskler oluşturduğunu vurguluyor.
CHP’li Pala: Bu bir halk sağlığı krizidir
CHP Bursa Milletvekili Kayıhan Pala, raporda yer alan bulguların Türkiye’nin ticaret güvenilirliği açısından endişe verici olduğunu belirterek, “Bu sadece ekonomik değil, doğrudan halk sağlığını tehdit eden bir krizdir” dedi. Pala, “Küresel Ticarette Sahtecilik Raporu”na ilişkin olarak Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne soru önergesi verdi.
Verilerde şeffaflık eksikliği eleştirildi
Pala, Bakanlığın verdiği yanıtların yüzeysel kaldığını ve kamuoyuna açıklanan bilgilerin yeterli olmadığını ifade etti. “İlaç ve kozmetik ayrımı yapılmıyor, yıllara göre artış ya da azalış verileri paylaşılmıyor. Bu durum, sorunun boyutunun tam olarak görülmesini engelliyor” değerlendirmesinde bulundu.
Ekonomik ve toplumsal etkiler artıyor
Uzmanlara göre, sahte ürün ticareti hem kayıt dışı ekonomiyi büyütüyor hem de yerli üreticinin rekabet gücünü zayıflatıyor. Özellikle ilaç ve gıda gibi hassas sektörlerdeki sahtecilik, tüketici güvenini olumsuz etkileyerek halk sağlığı risklerini artırıyor.
MERVE ŞİŞMAN / NEFES
