Ulusal Hububat Konseyi’nin Hasat Öncesi Hububat Kongresi’nde açıklanan rapora göre, Türkiye 2024-2025 buğday üretim sezonunda son 65 yılın en düşük yağış miktarını yaşadı. Prof. Dr. Bayram Sade tarafından sunulan tahmin raporuna göre, buğday üretiminde yaklaşık yüzde 6,75 oranında düşüş bekleniyor. Tüm yurtta ekim alanlarında sınırlı artışlar gözlemlenirken, rekolte kaybının geniş çaplı olacağı öngörülüyor.
İç Anadolu ve Doğu Anadolu kuraklıktan en çok etkilenen bölgeler oldu
Rapor, İç Anadolu Bölgesi’nde ekim alanlarında yüzde 1’lik artışa rağmen, rekoltede yüzde 8’lik bir azalma beklendiğini ortaya koydu. Doğu Anadolu’da ise yağışlar son 65 yılın en düşük seviyesinde kaldı. Ekim alanlarında yüzde 3’lük artış olsa da, bölgenin uzun yıllar ortalamasına göre sezonu tamamlasa bile yüzde 15 oranında rekolte kaybı yaşanacağı tahmin ediliyor.
Karadeniz Bölgesi’nde yağış artışı olumlu etkiledi
Karadeniz Bölgesi, diğer bölgelere kıyasla daha az yağış kaybı yaşadı. Trabzon ve Kastamonu gibi illerde yağışlar yüzde 60 artış gösterdi. Bu olumlu iklime rağmen ekim alanları yüzde 2 azaldı ancak rekoltede yüzde 5 oranında artış bekleniyor. Uzmanlar bu durumu bölgenin tarımsal potansiyelinin yeniden değerlendirilmesi gerektiği şeklinde yorumluyor.
Rekolte kaybı mühendislikle azaltılabilir miydi?
Raporda dikkat çekilen bir diğer nokta, mevcut rekolte kayıplarının teknik bilgi ve mühendislikle azaltılabileceği oldu. Ekimde zamanlama hataları, uygun olmayan çeşit seçimi ve sulama yetersizlikleri, bu yıl yaklaşık 1,5 milyon tonluk kaybın nedenleri arasında gösterildi. Prof. Dr. Bayram Sade, yer altı sularındaki düşüş ve sulama kısıtlarının da süreci olumsuz etkilediğini belirtti.
Tarımda entelektüel sermaye yeniden devreye alınmalı
Tarım ve Orman Bakanlığı’na yıllarca hizmet etmiş emekli uzmanların yeniden sahaya çıkarılması öneriliyor. “Bilge ellerde tarım” benzeri projelerle, kadim tarım bilgisi ve mühendislik tecrübesinin çiftçilere aktarılması çağrısı yapılıyor. Bu tür mentorluk hizmetlerinin verimi yüzde 40’a kadar artırabileceği öngörülüyor.