Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği’nin düzenlediği Portföy Yönetimi Zirvesi’nde konuşan SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül, yatırım fonlarının değer, çeşitlilik ve yatırımcı tabanı açısından son yıllarda belirgin büyüme gösterdiğini açıkladı. Gönül, fonların kuruma gönderilen bildirimlerinden başvuru süreçlerine kadar birçok alanda sadeleştirme adımlarının devreye alındığını belirtti. Yakın dönemde fonlara ilişkin bazı düzenlemelerin tamamlanarak aşamalı biçimde hayata geçirileceğini söyledi.
Fon ekosisteminin büyüklüğü nasıl şekilleniyor?
Gönül, kasım sonu itibarıyla 1954 menkul kıymet yatırım fonu, 224 gayrimenkul yatırım fonu, 441 girişim sermayesi yatırım fonu ve 390 emeklilik yatırım fonunun bulunduğunu aktardı. Toplam fon değerlerinin ise menkul kıymet fonlarında 7,3 trilyon TL’ye, gayrimenkul fonlarında 182 milyar TL’ye, girişim sermayesi fonlarında 352 milyar TL’ye ulaştığını belirtti. Bu tablo, fonların piyasa içindeki ağırlığının ve yatırımcı ilgisinin son yıllarda yapısal bir genişleme oluşturduğunu gösteriyor.
Yeni daire yapılanması ne hedefliyor?
SPK’nın 40 yıllık teşkilat yapısında yatırım fonları için ayrı bir daire kurulmasına ilişkin kararın, regülasyonların daha bütüncül biçimde yürütülmesini amaçladığı ifade edildi. Gönül, bu adımın fon başvuruları, süreç yönetimi ve gözetim faaliyetlerinde odaklanmayı artıracağını söyledi. Elektronik başvuru sisteminin kullanımının da süreçleri hızlandırdığı ve sektörle etkileşimi kolaylaştırdığı belirtildi.
Sektörden gelen talepler kararları nasıl şekillendiriyor?
Gönül, yeni düzenlemelerin sektör paydaşlarıyla istişare edilmeden devreye alınmayacağını, her adım öncesinde etki analizi yapılacağını vurguladı. Fon bildirimleri, mali tablolar ve raporlama yükümlülüklerinde yapılan sadeleştirmelerin de bu yaklaşımın sonucu olduğu aktarıldı. Gayrimenkul ve girişim sermayesi fonlarında rapor iletimine yönelik değişiklikler, hem operasyonel yükü azaltmayı hem de şeffaflığı artırmayı hedefliyor.
Değerleme uygulamalarında hangi iyileştirmeler öne çıkıyor?
Altın ağırlıklı fonlarda değerlemeyi etkileyen fiktif fiyat dalgalanmalarının azaltılmasına yönelik düzenlemenin devrede olduğu açıklandı. Borsa İstanbul’da tescil amaçlı işlemler nedeniyle oluşan oynaklığın yatırımcıyı etkilememesi için değerleme metodolojisinin güncellendiği belirtildi. Gayrimenkul fonlarında değerleme raporlarının doğrulayıcı bir katman olarak güçlendirilmesi de çalışmanın bir parçası olarak paylaşıldı.
Yakın dönemde hangi düzenlemeler bekleniyor?
Gönül, yatırım fonları, gayrimenkul fonları ve gayrimenkul yatırım ortaklıklarına ilişkin güncellemelerin sürece yayılarak uygulanacağını, bunun bir “paket düzenleme” olarak değil sürekli iyileştirme yaklaşımıyla ilerleyeceğini söyledi. Sektörün güven, şeffaflık ve uzun vadeli bakış temelinde küresel eğilimlerle uyumlu şekilde konumlanmasının hedeflendiğini belirtti. Fon denetimlerinde gerektikçe yeni tedbirlerin istişare yoluyla alınacağı ifade edildi.
Yaptırımlar ve gözetim çerçevesinde hangi mesaj verildi?
Manipülasyon ve kötüye kullanım konusunda herhangi bir esnekliğe izin verilmeyeceğini söyleyen Gönül, mevcut yasal düzenlemelerin gerektirdiği cezaların uygulanmaya devam ettiğini belirtti. Cezaların artırılmasının ise ancak Meclis tarafından yapılabileceğini vurguladı. Etki analizinin tüm düzenleme süreçlerinin ön koşulu olacağı mesajı yinelendi.
