Bankacılık sektöründe kredi ve mevduat ilişkisini ortaya koyan kredi/mevduat oranı (KMO), iller düzeyinde ciddi farklılıklara işaret ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) Mart 2025 FinTürk verilerine göre Gaziantep, kullandığı kredi miktarının mevduatına oranı açısından başı çekerken, Tunceli listenin en alt sırasında yer aldı.
Sektör genelinde oran yüzde 90,2
Mart sonu itibarıyla bankacılık sektörünün toplam nakdi kredi hacmi 17,8 trilyon TL, mevduat hacmi ise 19,7 trilyon TL olarak gerçekleşti. Böylece genel kredi/mevduat oranı yüzde 90,2 seviyesinde oluştu. Bu oran, bankaların kredi verirken mevduatları ne ölçüde kullandığını gösteriyor.
Yurt içi yerleşiklere ait toplam mevduat 18,3 trilyon TL, açılan krediler ise 17,6 trilyon TL oldu. Bu verilere göre yurt içi kredi/tasarruf mevduatı oranı yüzde 167,4, toplam yurt içi kredi/mevduat oranı ise yüzde 96,2 olarak gerçekleşti.
Gaziantep tasarrufundan 4 kat fazla kredi kullanıyor
İl bazında yapılan değerlendirmede, Gaziantep 575,1 milyar TL kredi hacmiyle dikkat çekiyor. Bu rakam, şehrin toplam mevduatının yüzde 238,8’ine, tasarruf mevduatının ise yüzde 428,7’sine denk geliyor. Başka bir ifadeyle, Gaziantep’te toplanan tasarrufların neredeyse 4,3 katı kredi kullandırılmış durumda.
En düşük oran Tunceli’de
Listenin diğer ucunda ise Tunceli bulunuyor. Toplam 14 milyar TL mevduata sahip olan Tunceli’ye açılan krediler 8,4 milyar TL’de kaldı. Bu durumda ildeki kredi/mevduat oranı sadece yüzde 59,7, tasarruf mevduatına göre oran ise yüzde 64,6 seviyesinde kaldı.
İlk 10’da Doğu illeri ağırlıkta
Kredi/mevduat oranı en yüksek olan iller arasında Mardin (%188,5), Şanlıurfa (%181,7), Erzurum (%177,8), Kahramanmaraş (%167,7) gibi Doğu ve Güneydoğu Anadolu şehirleri yer alıyor. Bu illerde kredi kullanımının yüksek olmasına karşın tasarrufların sınırlı kalması dikkat çekiyor.
İstanbul’un kredi pastasındaki payı yüzde 35
Kredi kullanımında ise İstanbul tek başına 6,3 trilyon TL ile toplam kredilerin yüzde 35,3’ünü oluşturuyor. Ardından Ankara (2,3 trilyon TL) ve İzmir (962,5 milyar TL) geliyor. Bu üç büyük şehir toplam kredi hacminin yüzde 53,7’sini kapsıyor.
Ancak İstanbul’un kredi/mevduat oranı yüzde 70,6 ile düşük kalıyor. Bu oranın düşüklüğü, şehirdeki yüksek ticari ve kurumsal mevduat oranından kaynaklanıyor. Tasarruflara göre oran yüzde 143,8’e çıkıyor.
Takipteki krediler 351 milyar TL’yi aştı
Bankacılık sisteminde takibe düşen kredi tutarı Mart sonu itibarıyla 351,2 milyar TL seviyesine ulaştı. En yüksek takip hacmi İstanbul’da (120,7 milyar TL) görülürken, oran olarak en riskli il Mardin (%5,22) oldu. En düşük takip oranı ise Çankırı’da (%0,87) tespit edildi.
Riskli iller: Mardin, Hakkâri, Diyarbakır
Takipteki kredi oranına göre ilk beşi Mardin, Hakkâri, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Şırnak oluşturdu. Bu illerdeki takip oranları yüzde 4’ün üzerinde seyrediyor. En düşük takip oranına sahip diğer iller ise Kırşehir, Niğde, Ardahan ve Kastamonu olarak sıralanıyor.