Artan konut kiraları ve ev sahiplerinin talep ettiği yüksek teminat şartları, kiralık ev arayışındaki vatandaşları ciddi mali yüklerle karşı karşıya bırakıyor. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde yeni bir eve taşınmak isteyen kiracılar, sadece bir kira bedeli değil, iki depozito, emlakçı komisyonu ve taşınma masraflarını da karşılamak zorunda kalıyor. Tüm bu giderler bir araya geldiğinde maliyet 200 bin TL’ye kadar yükseliyor.
Ev sahiplerinin talepleri çeşitlendi, şartlar ağırlaştı
Konut piyasasında talebin arzı aşması, ev sahiplerinin lehine bir ortam oluşturdu. Pek çok ev sahibi artık üç depozito, altı aylık peşin ödeme, döviz veya altın cinsinden kira talep edebiliyor. Bazı ev sahipleri, kiralama öncesinde adli sicil kaydı, kefil ve tahliye taahhütnamesi gibi belgeleri zorunlu tutuyor.
Emlak temsilcisi Mehmet Korkmaz, yaşanan süreci şu sözlerle özetliyor: “Ev sahibiyle kiracı arasında güven sorunu var. Bu nedenle taraflar arasında sürekli arabuluculuk yapıyoruz. Talepler arttıkça kiracılar bu süreci yönetmekte zorlanıyor.”
Kredi ile kiraya çıkma dönemi başladı
Yüksek taşınma maliyetleri nedeniyle birçok vatandaş banka kredisine yöneliyor. Türkiye Gazetesi'nde yer alan bilgilere göre, son dönemde bazı bankalar “kira kredisi” ve “taşınma kredisi” adı altında yeni finansman ürünleri sunmaya başladı. Bu krediler, 20 bin TL ile 200 bin TL arasında değişen tutarlarda veriliyor. Kısa vadede bir çözüm sunan bu krediler, uzun vadede hane bütçesi üzerinde baskı oluşturabiliyor.
Kiracılar belgelerle başa çıkmaya çalışıyor
Beşiktaş’ta ev kiralamaya çalışan Serkan Yıldız, yaşadığı süreci şöyle anlatıyor: “Ev sahibi üç farklı belge istedi; kefil, maaş bordrosu ve tahliye taahhütnamesi. Üstelik iki depozito ve bir kira peşin ödeme talep etti. Tüm masraflar 180 bin TL’yi aştı. Başka çarem kalmadığı için bankadan kredi çektim.”
GSS, kira ve temel ihtiyaçlar krediyle karşılanıyor
Kira giderlerinin bu denli yükselmesi, birçok vatandaş için sadece bir barınma sorunu değil, aynı zamanda finansal bir çıkmaza dönüşüyor. Son dönemde, sağlık sigortası primleri ve eğitim giderlerinin ardından kira da bireysel kredi kullanımı listesinde üst sıralara tırmanıyor.
