Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in üzerinde çalışma yapıldığını açıkladığı asgari kurumlar vergisinin detaylarına Ekonomi Gazetesi ulaştı. Buna göre, şirketler kâr ya da zarara bakılmaksızın yüzde 10-15 arası asgari vergi ödeyecek. Merkezleri farklı ülkelerde olan çok uluslu şirketler ise yüzde 15 kurumlar vergisi ödeyecek.
Asgari Kurumlar Vergisi Yeniden Gündemde
1990'lı yılların ilk yarısında Türkiye'de uygulanan ve 1999 yılında kaldırılan Asgari Kurumlar Vergisi, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından tekrar gündeme alındı. Bu adımın, fiiliyatta ödenen kurumlar vergisi oranının düşük kalmasından kaynaklandığı belirtiliyor. Yeni Ekonomi Danışmanlık A.Ş Kurucu Ortağı Nazmi Karyağdı'ya göre, kurumlar vergisi oranı yüzde 25 olmasına rağmen efektif vergi oranı yüzde 13-15 bandına gerilemiş durumda.
Yeni Düzenlemenin Detayları
Bakan Mehmet Şimşek’in açıklamalarına göre, yurt içindeki işletmelere yönelik asgari kurumlar vergisi uygulanacak. Bu durumda, mükelleflerin kâr edip etmediğine bakılmaksızın yüzde 10-yüzde 15 arasında bir asgari kurumlar vergisi uygulanacak. Gelir vergisi mükellefleri için ise hayat standardı uygulaması da büyük ihtimalle yeniden başlayacak.
Şu anda Kurumlar Vergisi Kanunu’nun ‘istisnalar’ başlıklı 5’inci maddesinde yaklaşık 30 adet istisna bulunuyor. Yeni düzenlemede, ‘iştirak hisseleri istisnası’ dışındaki istisnalar kaldırılarak vergilendirme yapılabilir.
Küresel Asgari Kurumlar Vergisi
Küresel asgari kurumlar vergisi ise çok uluslu şirketlerin vergiden kaçınmak için merkezlerini vergi oranları düşük ülkelere kaydırmaları sonucu oluşan vergi kaybını önlemeyi hedefliyor. Bu düzenleme, küresel cirosu 750 milyon Euro ve üzerinde olan şirketlerin faaliyet gösterdikleri ülkelerde yüzde 15 kurumlar vergisi ödemesini öngörüyor.
Nazmi Karyağdı, bu uygulamanın Türkiye’ye uyarlanması halinde toplam vergi geliri kaleminde azalma olacağını belirtti. Dijital Hizmetler Vergisi’nin, küresel asgari kurumlar vergisi ile yürürlükten kaldırılacağını ifade etti. Türkiye, bu kalemden 2022’de 5 milyar 475 milyon lira, 2023 yılında ise 10 milyar 310 milyon lira tahsilat yapmıştı.
TEPAV'dan Kademeli Vergi Önerisi
TEPAV Program Danışmanı Hakan Yılmaz, vergi sistemindeki istisna ve muafiyetlerin kapsamlı şekilde gözden geçirilmesini önerdi. Vergilenmeyen veya kısmen vergilenen kayıt dışı alanların ve özellikle kentsel rantların vergi kapsamına alınması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, ekonomik dalgalanmalardan etkilenmeyen sektörlerin teşviklerden yararlanmasının sınırlandırılması ve artan oranlı tarifede istisnalardan yararlanma seviyesine göre değerlendirilmesi önerildi.
Bakan Şimşek’in açıklamaları doğrultusunda, asgari kurumlar vergisi uygulamasının hayata geçirilmesiyle şirketlerin vergi yükümlülüklerinde önemli değişiklikler olması bekleniyor. Bu durum, hem yerel hem de uluslararası şirketler için yeni stratejiler geliştirmeyi gerektirebilir.
