Çin’in dev otomotiv sektörü, agresif fiyat indirimleri ve aşırı üretim kapasitesi nedeniyle zor günler geçiriyor. Düzenleyiciler ve sektör yöneticileri, bu eğilimlerin uzun vadede sürdürülebilirliği baltalayacağı konusunda uyarıyor.

Tedarikçilere ödeme süreleri uzadı

Çin merkezli 33 halka açık otomobil üreticisine ait LSEG verileri, 2023’te başlayan acımasız fiyat savaşının bilançosunu ortaya koyuyor. Tedarikçilere ve kısa vadeli alacaklılara ödeme süresi 2019’da ortalama 99 gün iken 2024’te 108 güne çıktı.

1 Haziran’da yürürlüğe giren yeni düzenleme ise şirketlere, mal ve hizmet alımlarında 60 gün içinde ödeme yapma zorunluluğu getiriyor. DGA-Albright Stonebridge Group’tan Joerg Wuttke, bu düzenlemenin daha adil bir rekabet ortamı yaratacağını belirterek, “Otomobil üreticilerinin tedarikçilerini bankacıya çevirmesi engellenecek” dedi.

BYD ve Geely’de farklı tablo

Verilere göre, elektrikli araç lideri BYD, tedarikçilere ödeme süresini 2019’daki 139 günden 2024’te 127 güne düşürdü. Geely ise 139 gün olan ödeme süresini 193 güne çıkardı. Great Wall Motor ise tersine bir eğilim göstererek bu süreyi 115 günden 94 güne indirdi.

Sektörde Nio ve Xpeng, en uzun ödeme vadelerine sahip şirketler arasında. Nio 223 güne, Xpeng ise 237 güne kadar çıkan vadelerle tedarikçilerine ödeme yapıyor. Her iki şirket de zarar etmeye devam etse de negatif kâr marjlarını iyileştirdiklerini açıkladı.

Borç yükü ve kâr marjları baskı altında

Çin otomotiv sektörünün toplam stokları 2019’dan bu yana iki kattan fazla artarak 370 milyar yuana ulaştı. Toplam borç ise %56 artışla 959 milyar yuana çıkarken, borç-öz sermaye oranı da %51,3’e yükseldi.

Ortalama net kâr marjı 2019’da %2,7 iken 2024’te %0,83’e geriledi. Ancak BYD, iş modelindeki değişim sayesinde marjını %1,7’den %5,4’e yükseltmeyi başardı.

Yeni düzenlemeler umut veriyor

Çin’deki yeni ödeme düzenlemesinin, hem küçük tedarikçilerin hayatta kalmasına destek olacağı hem de sektördeki nakit akışını iyileştireceği düşünülüyor. Nio ve Xpeng’in yöneticileri de yeni kural çerçevesinde 60 gün içinde ödeme yapma taahhüdünde bulundu.

Uzmanlara göre, fiyat savaşı ve stok baskısının hafifletilmesi ve eski kapasitenin kademeli kaldırılması, sektörün sağlıklı bir yapıya kavuşması için kritik önemde.