HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, 2026’da geçerli olacak asgari ücreti belirleme sürecine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Arslan, Türkiye’de çalışanların yarıdan fazlasının asgari ücretle çalışmasının yapısal bir sorun oluşturduğunu belirtti.
Asgari ücretin belirlenme yöntemine eleştiriler
Arslan, asgari ücretin ülkede uygulanabilecek en düşük ücret olması gerekirken fiili olarak genel ücret görünümü kazandığını söyledi. Asgari ücrete yapılacak artışların sosyal yardım kalemlerini de doğrudan etkilediğini ifade etti.
TÜİK’in kullandığı mal ve hizmet sepetinin asgari ücretlilerin tüketim yapısını yansıtmadığını dile getiren Arslan, gıda, kira, ulaşım ve enerji gibi kalemlerin ücretlilerin bütçesinde çok daha yüksek paya sahip olduğunu vurguladı.
HAK-İŞ Başkanı Arslan: "Komisyon Yapısı Değişmeli"
Öne Çıkan Talepler ve Tespitler:
- Mevcut Durum: Türkiye'de çalışanların %50'sinden fazlası asgari ücretlidir. Bu oran %10 seviyelerinde olmalıdır.
- TÜİK Sepeti Uyumsuzluğu: TÜİK verilerindeki gıda ve kira ağırlığı düşüktür; ancak işçinin giderinin %50'si gıda ve kiradır.
- Komisyon Yapısı: Hükümet komisyondan çekilmeli, sadece işçi ve işveren temsilcileri belirleyici olmalıdır.
- Kriterler: Sadece enflasyon değil; büyüme, refah payı ve geçmiş kayıplar da dikkate alınmalıdır.
Komisyon yapısına yönelik değişiklik talebi
Asgari Ücret Tespit Komisyonunun daha katılımcı bir yapıya kavuşturulmasını isteyen Arslan, kriterlerin yeniden düzenlenmesi gerektiğini ifade etti. Komisyona hükümetin katılmaması, işveren ve işçi tarafının belirleyici rol üstlenmesi gerektiğini söyledi.
Komisyonun 12 Aralık’ta toplanacağını hatırlatan Arslan, TÜRK-İŞ’in yapısal değişim olmadan masaya oturmayacağını açıklamasının süreci zorlaştırdığını belirtti. Mevcut yapıyla sağlıklı bir ücret belirlenemeyeceğini ifade etti.
Model önerisi ve temsil yapısı
Arslan, komisyonun işçi ve işveren temsilcilerinden oluşması, tarafların üzerinde uzlaştığı bir hakemin başkanlık yapması gerektiğini dile getirdi. Temsil sürecinde işçi konfederasyonlarının üye sayısı oranında komisyona dahil edilmesi gerektiğini de söyledi.
Asgari ücret tutarına ilişkin yaklaşım
Arslan, rakam telaffuz etmekten kaçınırken, enflasyon, refah payı ve büyüme etkisinin birlikte dikkate alınması gerektiğini belirtti. Aile sorumluluklarının hesaba katılması gerektiğini, belirlenecek ücretin geçim koşullarına uygun olması gerektiğini ifade etti.
