ABD Başkanı Donald Trump, ithal çelik ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerini %25’ten %50’ye çıkarmayı planladığını duyurdu. Bu karar, özellikle küresel çelik üreticileri üzerinde baskıyı artıracak ve ABD’nin ticaret politikalarında yeni bir sertleşme dönemini başlatacak gibi görünüyor.
Vergi artışı ABD çelik endüstrisini koruma adımı olarak sunuldu
Trump, Pensilvanya’daki bir mitingde yaptığı konuşmada, bu adımın Amerikan çelik endüstrisini daha da güvence altına alacağını söyledi. Özellikle Nippon Steel ile yapılan 14,9 milyar dolarlık satın alma anlaşmasına dikkat çeken Trump, tarifelerin artırılmasının ABD'deki çelik işçileri için doğrudan bir kazanım olacağını belirtti.
Bununla da kalmayan Trump, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamayla vergi artışının alüminyum ürünleri de kapsayacağını ve kararın çarşamba günü yürürlüğe gireceğini duyurdu.
Piyasalar hızlı tepki verdi
Trump’ın açıklamalarının ardından çelik üreticisi Cleveland-Cliffs’in (CLF.N) hisseleri piyasa kapanışının ardından %26 oranında değer kazandı. Yatırımcılar, yeni tarifelerin iç piyasadaki üreticilere avantaj sağlayacağına inanıyor.
Ancak vergi artışları yalnızca şirket bilançolarını değil, nihai ürün fiyatlarını ve tüketici maliyetlerini de etkileme potansiyeli taşıyor.
Ticaret savaşı yeniden alevlenebilir
Trump’ın son adımı, özellikle Çin’e yönelik suçlamaları takiben geldi. Eski başkan, Çin’i kritik mineraller konusunda ABD ile yaptığı anlaşmayı ihlal etmekle suçladı. Bu da yeni tarifelerin yalnızca ekonomik değil, jeopolitik bir mesaj taşıdığı yorumlarına yol açtı.
Bu gelişmeler, Trump’ın başkanlığa dönmesinden bu yana ticaret savaşlarını yeniden canlandırdığına işaret ediyor. Daha önce de benzer gümrük tarifeleri uygulamaya sokan Trump, bu tarz ekonomik önlemleri “ulusal güvenlik” gerekçesiyle 232. Madde kapsamında savunuyor.
Kanada ve Avustralya’dan sert tepki
ABD’nin tarifeleri artırma kararı Kuzey Amerika ve Pasifik’teki müttefikleriyle de gerilime yol açtı. Kanada Ticaret Odası, bu adımın Kuzey Amerika’nın ekonomik güvenliğine zarar verdiğini belirtirken, Avustralya hükümeti ise kararı “haksız ve dostane olmayan bir hamle” olarak nitelendirdi.
Avustralya Ticaret Bakanı Don Farrell, alınan önlemlerin yalnızca tüketicilere ve serbest ticarete zarar vereceğini vurguladı. Farrell ayrıca ABD'nin tarifeleri kaldırması için diplomatik baskıyı sürdüreceklerini açıkladı.
ABD çelik ithalatında lider konumda
Ticaret Bakanlığı verilerine göre ABD, 2024 yılında toplam 26,2 milyon ton çelik ithalatıyla (AB hariç) dünyanın en büyük ithalatçısı konumunda bulunuyor. Bu nedenle getirilen yeni tarifeler, küresel fiyat dengelerini doğrudan etkileyecek.
Vergiler sadece ham metalleri değil; paslanmaz çelik lavabolar, alüminyum tavalar, çelik kapı menteşeleri gibi birçok ara ürünü de kapsıyor. Bu durum, sanayi üretimi ve tüketici fiyatlarında geniş çaplı etkiler yaratabilir.
