ABD Başkanı Donald Trump, Perşembe günü imzaladığı yeni kararnameyle düzinelerce ülke ve bölgeden yapılan ithalata %10 ile %41 arasında değişen oranlarda gümrük vergileri getirdi. Karara göre Hindistan’a %25, Tayvan’a %20 ve Güney Afrika’ya %30 oranında vergi uygulanacak. Kanada ürünlerine yönelik tarife ise %25’ten %35’e çıkarıldı.

Bu gelişmeyle birlikte Asya borsaları ile ABD ve Avrupa hisse senedi vadeli işlemlerinde düşüş yaşandı.

Uzmanlar: Belirsizlik artıyor, etkiler henüz net değil

Banka yöneticileri ve yatırım uzmanları, açıklanan oranların piyasada yalnızca kısa süreli bir yön verdiğini, asıl etkinin uygulamayla görüleceğini belirtiyor. Banka Başkanı Thomas Rupf, "Bu rakamlar sadece kâğıt üzerinde. Ticaret savaşlarında kimse kazanmıyor" diyerek belirsizlik ortamına dikkat çekti.

BNP Paribas’tan Prashant Bhayani ise, tarifelerin genel seviyesinin %2,5’tan %15’e çıkmasının ciddi bir değişim olduğunu ancak oransal farklılıkların ülke bazlı etkileri artırabileceğini vurguladı.

Piyasalar bekle-gör pozisyonunda

Westpac Ekonomisti Illiana Jain, kararların nihai olup olmadığının hâlâ belirsiz olduğunu söylerken, "Piyasalar şu an temkinli ve sürecin nereye evrileceğini izliyor" dedi. SMBC’den Jeff Ng ise, bu oranların daha önce öngörülen %20-30 aralığında olduğunu, yani piyasanın kısmen fiyatladığını aktardı.

Saxo’dan Charu Chanana ise daha sert uyardı: “Bu, tek seferlik bir önlem değil. Artık öngörülemezliğe dayalı yeni bir küresel ticaret düzenine giriyoruz.”

Ticaret anlaşmaları etkileri hafifletti mi?

IG’den Tony Sycamore’a göre, AB, Japonya ve Güney Kore ile yapılan son anlaşmalar ile Meksika’ya verilen 90 günlük erteleme, piyasa tepkisini yumuşattı. Ayrıca Trump’ın Çin ile yapılan ticaret görüşmelerine dair olumlu açıklamaları, paniği sınırladı.

Ancak sektörel belirsizlikler hâlâ sürüyor. OCBC’den Vasu Menon, özellikle ilaç ve yarı iletken gibi stratejik sektörlere uygulanacak potansiyel tarifelerin netleşmemesinin yatırımcıları tedirgin ettiğini belirtti.

Küresel ticaret düzeni kırılganlaşıyor

Analistler, yeni gümrük kararlarının yalnızca kısa vadeli fiyatlamalara neden olmayacağını, uzun vadede küresel tedarik zincirlerini bozabileceğini ve büyüme hızını yavaşlatabileceğini belirtiyor. Sermayenin, daha az riskli ve iç pazara odaklı sektörlere kayabileceği, ancak bunun fırsattan çok zarar kontrolü anlamına geldiği ifade ediliyor.