Türkiye’de yeme içme sektörü hızla büyürken, restoran fiyatları da rekor seviyelere ulaştı. Küresel karşılaştırmalarda Türkiye’nin yemek fiyatları birçok Avrupa ülkesinden daha pahalı hale geldi. The Economist’in yayınladığı Big Mac Endeksi’ne göre Türkiye’de bir Big Mac 6.12 dolara satılırken, Avrupa ortalaması 5 dolar seviyesinde.
Ekonomist Prof. Dr. Hakan Kara, “Türkiye artık ucuz ülke kategorisinden çıkıp pahalı ülkeler arasına girdi. Dünyada yemek fiyatlarının en çok arttığı ülke olduk” değerlendirmesinde bulundu.
Restoran sahipleri artan maliyetlerden şikâyetçi
İşletme sahipleri ise artan giderler nedeniyle kâr marjlarının düştüğünü belirtiyor. Son iki yılda işletme maliyetlerinin yüzde 200’den fazla arttığını dile getiren sektör temsilcileri, kira, personel giderleri, enerji maliyetleri ve tedarik zincirindeki aksaklıkların fiyatları yukarı çektiğini ifade ediyor.
Ancak artan maliyetlere rağmen, sektöre yapılan yatırımlar hız kesmiyor. Her yıl 5-6 bin yeni restoran, kafe ve lokanta açılıyor. 2020’de toplam açılan şirketler içinde yüzde 4’lük paya sahip olan yeme içme sektörü, bugün yüzde 8 seviyesine ulaştı.
Fiyatlar yükseliyor, kalite düşüyor
Fiyatlardaki hızlı artış, tüketicilerin en çok şikâyet ettiği konuların başında geliyor. Kafe ve Restoran Fiyatları Algı Araştırması’na katılanların %88,3’ü fiyatları aşırı yüksek buluyor, %82,1’i ise işletmelerin enflasyonu fırsatçılığa çevirdiğini düşünüyor.
Özellikle et ve tavuk menülerindeki fiyat dengesi dikkat çekiyor. Bir restoran zincirinde bonfile 750 TL, tavuk şnitzel ise 670 TL’ye satılıyor. Fiyat farkının daralması, maliyetler üzerindeki soru işaretlerini artırıyor.
Bunun yanı sıra, dışarıda yemek sonrası gıda zehirlenmesi vakalarında %42’lik bir artış yaşandı. Uzmanlar, artan fiyatlara rağmen kalitenin düşmesinin tüketici sağlığı açısından risk yarattığını belirtiyor.
Sektör büyüklüğü 150 milyar TL’ye ulaştı
Türkiye’de yeme içme sektörünün toplam büyüklüğü 150 milyar TL’ye ulaşırken, 2030 yılına kadar 770 milyar TL’ye çıkması öngörülüyor. Restoran ve lokantalar sektörün %40’ını, kafe ve barlar %26’sını, fast food ve eve servis hizmetleri %25’ini oluşturuyor.
Fiyatlar yükselmeye devam ederken, tüketiciler için dışarıda yemek yemek lüks haline gelmiş durumda. Sektör yatırımlarını artırsa da, sürdürülebilirlik ve kalite konusunda ciddi endişeler bulunuyor.
Kaynak : Türkiye Gazetesi