Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD), 225 firmanın katılımıyla gerçekleştirdiği Rekabetçilik Anketi ile otomotiv tedarik sanayisinin güncel fotoğrafını çekti. Ankete göre sektörün son iki yılda karşılaştığı en büyük sorun, yüzde 92 ile yüksek iş gücü maliyetleri oldu.
Kapasite kullanım düşüyor, yatırım planı yok
Firmaların yüzde 35’i kapasite kullanım oranlarının yüzde 70’in altında olduğunu belirtirken, yüzde 74’ü ise 2025’te kapasite artırıcı herhangi bir yatırım planlamıyor. Bu oran, sektörün geleceğe dönük beklentilerinde ciddi bir zayıflamaya işaret ediyor.
İstihdamda daralma sürüyor, yeni projeler azalıyor
Ankete katılan firmaların yüzde 64’ü son bir yılda istihdamında yüzde 10’dan fazla daralma yaşadı. Yeni proje kazanımı da düşüşte: Katılımcıların yüzde 44’ü yeni proje sayısında azalma yaşadığını belirtirken, yalnızca yüzde 25,78’lik bir kesim artış olduğunu ifade etti.
Yatırım rotası yurt dışına kayıyor
Verilere göre yatırım eğilimleri de Türkiye dışına yöneliyor. Firmaların yüzde 27,23’ü ABD, Çin, Fas, Almanya ve Romanya gibi ülkelere tesis yatırımı yapmayı planlıyor. Türkiye’deki durgunluğun aksine yurt dışı yatırımların artışı, sektörün yön değiştirdiğini gösteriyor.
TAYSAD’dan uyarı: Yerli tedarikçi tehdit altında
TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Yakup Birinci, artan maliyetler, döviz kuru politikaları ve finansmana erişimdeki sorunların sektörü zora soktuğunu belirtti. “İthalata bağımlılığın artması, yerli üreticinin pazar payını giderek daraltıyor. Özellikle Çin’den ithalat GTIP 8708 başlığı altında son 5 yılda yüzde 156, metal dökümde ise yüzde 175 oranında arttı. Bu artış sürdürülebilir değil,” dedi.
Yapısal çözümler şart
TAYSAD, yerli üretimi destekleyecek uzun vadeli politikaların hızla devreye alınması gerektiğine dikkat çekiyor. Bunlar arasında; SGK ve vergi teşvikleri, finansmana kolay erişim, ihracat odaklı döviz dönüşüm desteği ve dijitalleşme yatırımlarının teşviki öne çıkıyor.
Birinci, “Uzun yıllar emekle kurulan tedarik yapısını maliyet baskısıyla kaybetmemeliyiz. Yerli tedarik zinciri, sanayimizin bel kemiği” diyerek, rekabet gücünün korunması için kapsamlı bir destek mekanizması gerektiğini vurguladı.
