Türkiye’de artan üretim maliyetleri, enerji fiyatları ve vergi yükleri, ihracata dayalı sektörlerde firmaları alternatif üretim noktaları aramaya itti. Bu süreçte gümrük vergileri, yatırım teşvikleri ve düşük işçilik maliyetleriyle öne çıkan Mısır, özellikle hazır giyim ve ayakkabı sektörlerinde güçlü bir üretim üssü haline geldi.

Mısır’a kayan üretim, sadece yatırım ve istihdam açısından değil, dış ticaret dengeleri üzerinde de belirgin etki yarattı. Geçmişte Türkiye’nin dış ticaret fazlası verdiği Mısır ile denge, artık Türkiye aleyhine işliyor.

Hazır giyim ithalatı ikiye katlandı

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre bu yılın ilk yarısında Mısır’dan yapılan hazır giyim ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre neredeyse iki kat artarak 198 milyon dolara çıktı. Aynı dönemde ihracat 70 milyon dolara gerileyerek sektördeki dış ticaret açığını 127 milyon dolara taşıdı. 2020’de 71 milyon dolar fazla veren dış ticaret dengesi, beş yıl içinde açık veren bir yapıya dönüştü.

Mısır’ın üç büyük avantajı

Türk firmaları için Mısır’ın en önemli avantajları arasında ABD’ye gümrüksüz ihracat imkânı, vergi ve gümrük kolaylıkları ile düşük işçilik maliyeti öne çıkıyor. Özel sektörde asgari ücret Mayıs 2024 itibarıyla 124 dolar seviyesinde. Bu avantajlarla Mısır’da bin 700 Türk şirketi faaliyet gösterirken, yatırımların toplam değeri 3 milyar doları aşıyor. Bu yıl sonuna kadar ülkeye 300–500 milyon dolar arasında yeni Türk yatırımı bekleniyor.

Ayakkabıda menşe değişikliği tartışması

Ayakkabı sektöründe ise vergi avantajı için uygulanan hileli ticaret dikkat çekiyor. Çin’den gelen saya ve tabanlar Mısır’da basit montaj işlemleriyle menşe değiştiriyor ve Türkiye’ye vergisiz veya düşük vergili olarak girebiliyor. Bu yöntemle Mısır’dan yapılan ayakkabı ithalatı bu yılın ilk yarısında 327 kat artarak 6 milyon dolara ulaştı. Uzmanlar, bu durumun yerli üreticinin rekabet gücünü zayıflattığını ve cari açığı büyüttüğünü belirtiyor.

Ekonomi yönetiminin, gümrük denetimlerini sıkılaştırarak menşe değişikliği gibi uygulamalara karşı önlem almayı değerlendirdiği ifade ediliyor.

Kaynak : Ekonomim