Dünya gazetesi yazarı Naki Bakır, bugünkü köşesinde kredi kartı kullanımındaki tehlikeli gidişata dikkat çekti. Eylül 2024’te getirilen yapılandırma düzenlemesine rağmen, bireysel kredi kartı borçlarının önemli kısmının faize bırakıldığını belirten Bakır, toplam borç bakiyesinin Mayıs 2025 itibarıyla 2,1 trilyon lirayı aştığını vurguladı.
Her 100 TL’nin 27 TL’si faize bırakılıyor
Merkez Bankası’nın Finansal İstikrar Raporu’na göre bireysel kredi kartı borçlarında, en az bir gün gecikmeli borcun toplam borca oranı yüzde 27,3’e ulaştı. Bu oran, tarihsel ortalamaların yaklaşık 5 puan üzerinde bulunuyor.
Bakır, “Asgari ödeme oranı altında ödeme yapılan kartlarda gecikme oranı yüzde 12,2, asgari ödeme ve üzerindeki ödemelerde faize bırakılan borç oranı ise yüzde 15,3 seviyelerinde” diyerek, tüketicilerin üçte bire yakın borcu düzenli ödemediğine dikkat çekti.
Yeniden yapılandırma etkisiz kaldı
BDDK, Eylül 2024’te aldığı kararla, takibe düşen yaklaşık 90 milyar TL’lik bireysel kredi kartı ve ihtiyaç kredisi borcuna 60 aya kadar yapılandırma imkânı getirmişti. Ancak bu düzenleme sonrası gecikmedeki borç oranında sadece 0,2 puanlık düşüş yaşandı.
Yapılandırma kapsamına giren 44 milyar TL’lik kredi kartı borcunda faiz oranı referans faiz olan %3,11 ile sınırlandırılsa da, faize bırakılan borç oranlarında ciddi bir iyileşme sağlanamadı.
Borç bakiyesi rekor kırdı
BDDK verilerine göre 23 Mayıs 2025 itibarıyla bireysel kredi kartı toplam borç bakiyesi 2 trilyon 105,1 milyar TL’ye ulaştı. Bu, eylül ayından bu yana yüzde 29,6, son bir yılda ise yüzde 49,3 oranında bir artışa işaret ediyor.
TÜFE’ye göre enflasyondan arındırıldığında bile reel artış dikkat çekici: Son altı ayda yüzde 6, son bir yılda ise yüzde 10,3 oranında reel borç artışı yaşandı.
Kartlar taksitten çok peşine döndü
Parasal sıkılaştırma kapsamında BDDK, yurt dışı harcamalarda taksitlendirmeyi kaldırırken birçok alanda da taksit sayılarını düşürmüştü. Bu durum kredi kartı borçlarının ağırlıklı olarak taksitsiz alışverişlerden oluşmasına neden oldu.
Son bir yılda:
-
Taksitli borç bakiyesi %32,6 artışla 176,7 milyar TL yükseldi.
-
Peşin (tek çekim) borç bakiyesi %59,8 artışla 518,8 milyar TL büyüdü.
-
Reel olarak taksitli borç %2,1 azaldı, peşin borçta ise %18’lik reel artış yaşandı.
Borç kar topuna döndü
Bakır’a göre eylülde başlatılan yapılandırmaya rağmen borçların ödenmemesi ve faize bırakılması alışkanlığı değişmedi. Özellikle tek çekim harcamalarda yaşanan hızlı artış, kredi kartı borçlarının kar topu gibi büyümesine yol açtı.