İstanbul Ticaret Odası (İTO), 2025 başında yenilediği enflasyon endeksine ilişkin önemli bir düzeltme gerçekleştirdi. Önceki yılın Aralık ayını baz alan 100’leştirme işleminin atlanması nedeniyle oluşan hesaplama hatası düzeltilirken, Nisan ve Mayıs ayı enflasyon verilerinde dikkat çeken değişiklikler yaşandı.

Nisan ve Mayıs aylarında dikkat çeken revizyonlar

Yapılan revizyonla birlikte, Nisan ayı aylık enflasyon oranı yüzde 3,21’den yüzde 4,4’e yükseltilirken; Mayıs ayı verisi yüzde 2,8’den yüzde 1,6’ya çekildi. Düzeltme öncesi veriler ile son revize edilen rakamlar arasında oluşan fark, endeksin doğru hesaplanmaması sonucu alt kalemler ile manşet rakamlar arasında görülen tutarsızlığı ortaya koydu.

Örneğin, Mayıs ayında manşet enflasyon yüzde 2,83 olarak açıklanmıştı. Ancak alt kalemlerin toplamı yüzde 2,17’lik bir artışı işaret ediyordu. Bu fark, 100’leştirme işleminin yapılmamasından kaynaklandı.

Ocak-Mayıs dönemi ortalamalarında sınırlı değişim

Ocak 2024-Mayıs 2025 dönemini kapsayan ortalama enflasyon oranlarında ise sınırlı bir revizyon gerçekleşti. Önceki verilerle ortalama aylık enflasyon yüzde 3,49, yıllık enflasyon yüzde 58,55 seviyesindeydi. Revizyon sonrası bu oranlar sırasıyla yüzde 3,47 ve yüzde 60,11 olarak güncellendi.

İTO’nun verilerine göre revize edilen diğer aylar şu şekilde oldu:

  • Mart: Yüzde 3,8’den yüzde 3,1’e

  • Şubat: Yüzde 3,2’den yüzde 2,5’e

  • Ocak: Yüzde 5,2’den yüzde 5,7’ye

Hesaplama hatası zincirleme yönteme bağlıydı

İTO’nun "İstanbul Tüketici Fiyat İndeksi" adıyla yayımladığı yeni endeks, zincirleme hesaplama yöntemiyle oluşturuluyor. Ancak bu yöntemin düzgün işleyebilmesi için her yıl Aralık ayının baz alınarak verilerin 100’e eşitlenmesi gerekiyor. Yapılan hatanın bu adımın atlanmasından kaynaklandığı belirtildi.

İTO’dan yapılan açıklamada, “Akademik Bilim Kurulu, normalizasyon ve zincirleme yöntemler özelinde kalibrasyon ihtiyacı tespit etmiştir. Kurumsal sorumluluk gereği bu işlemler vakit kaybetmeden yapılmış ve kamuoyu ile paylaşılmıştır” ifadeleri yer aldı.

Gelecekteki veri uyumluluğu için kritik adım

Revizyon, özellikle alt kalem analizleri yapan uzmanlar ve ekonomik veri takipçileri için daha tutarlı ve şeffaf bir veri seti sunmayı amaçlıyor. Verilerin düzeltilmesiyle birlikte İTO’nun açıkladığı aylık enflasyon oranlarının güvenilirliği ve metodolojik tutarlılığı artırılmış oldu.