İran, Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarının yeniden yürürlüğe girmesi olasılığına karşı diplomatik düzeyde önemli bir adım attı. İran’ın resmi haber ajansı Mehr, Tahran’ın Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık’taki büyükelçilerini istişare amacıyla geri çağırdığını duyurdu.
Bu adım, İran ile Batılı ülkeler arasındaki tansiyonun yeniden yükselmesine yol açtı. Geri çağırma kararının, BM Güvenlik Konseyi’ndeki gelişmelerin hemen ardından geldiği belirtiliyor.
BM’de yaptırım gerilimi: Rusya ve Çin yalnız kaldı
Cuma günü BM Güvenlik Konseyi'nde, Rusya ve Çin’in İran’a yönelik yaptırımların ertelenmesi için sunduğu taslak karar, sadece dört ülke tarafından desteklenerek kabul edilmedi. Bu durum, uluslararası yaptırımların yeniden yürürlüğe konmasının önünü açtı.
İran, bu gelişmeler üzerine Avrupa ülkeleriyle yapılacak istişareler öncesinde diplomatik temsilcilerini geçici olarak ülkeye çağırdı.
Anlaşmazlık mekanizması gündemde
Mehr Haber Ajansı’na göre, İran hükümeti, BM yaptırımlarının yeniden aktive edilmesine yol açabilecek anlaşmazlık mekanizmasına karşı pozisyonunu belirlemek amacıyla üç önemli Avrupa başkentinden diplomatlarını geri çekti.
Bu mekanizma, daha önce İran ile Batılı ülkeler arasında imzalanan nükleer anlaşmanın (JCPOA) ihlali halinde otomatik yaptırım uygulamasına kapı aralıyor.
Gerilimin perde arkası
2015 yılında imzalanan İran Nükleer Anlaşması, ABD’nin 2018’de tek taraflı çekilmesiyle zayıflamıştı. Avrupa ülkeleri anlaşmayı canlı tutmaya çalışırken, İran da uranyum zenginleştirme faaliyetlerini artırmıştı. Son yaşanan gelişmeler, taraflar arasında yeni bir diplomatik kriz dalgası yaratmış durumda.
İran’ın attığı bu adım, hem Avrupa ülkeleriyle ilişkilerdeki gerginliği artırabilir hem de önümüzdeki dönemde BM'deki karar süreçlerini etkileyebilir.