Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) yayımladığı son değerlendirmede, Türkiye’nin 2024’teki dış ekonomik pozisyonunun, orta vadeli ekonomik temellerin işaret ettiği seviyenin altında kaldığı vurgulandı. Cari açığın hızla daralmasına rağmen rezervlerde kırılganlık ve yüksek dış borç yükünün devam ettiği belirtildi.
Cari açık son yılların en düşük seviyesinde
IMF verilerine göre Türkiye’nin cari açığı, enerji fiyatlarındaki gerileme, altın ithalatındaki azalma ve turizm gelirlerindeki artış sayesinde 2023’te GSYH’nin %3,5’inden 2024’te %0,8’e geriledi. Bu iyileşme, son yılların en hızlı toparlanmalarından biri olarak dikkat çekti. Ancak raporda bu gelişmenin yapısal yatırımlardan değil, özel sektörün tasarruf artışından kaynaklandığına işaret edildi.
Rezervler yükseldi ama hala riskli seviyede
Türkiye’nin brüt uluslararası rezervleri 2024 sonunda 155 milyar dolara ulaştı. Ancak IMF, bu seviyenin uluslararası standartlara göre hâlâ düşük olduğunu ve rezerv yeterliliğinin kritik eşik olan %100’ün altında, %72 seviyesinde kaldığını belirtti. Mart 2025’te yaşanan siyasi gelişmelerin rezervlerde ani düşüşe yol açtığı hatırlatıldı.
TL aşırı değerli ihracatçılar zorlanabilir
IMF, TÜFE bazlı reel efektif döviz kurunun %12,9, ÜFE bazlı kurun %12,7 arttığını, TL’nin ise %5,2 aşırı değerli olduğunu açıkladı. Bu durumun ihracatçıların rekabet gücünü olumsuz etkileyebileceği ifade edildi.
Yüksek dış borç yükü önümüzdeki yıllarda devam edecek
Net sermaye girişlerinin 2024’te GSYH’nin %1,7’sinde kaldığı, doğrudan yabancı yatırımların ise sınırlı olduğu raporda yer aldı. Türkiye’nin 2025-2030 arasında her yıl GSYH’nin yaklaşık %15’i kadar dış borç geri ödemesi yapacağı, bu nedenle finansman ihtiyacının yüksek kalacağı belirtildi.
IMF’den politika önerileri
Fon, kırılganlıkların azaltılması için şu adımları önerdi:
-
Sıkı para politikasının korunması ve enflasyonla kararlılıkla mücadele
-
Mali disiplin ve kamu harcamalarının kontrolü
-
İhracata dayalı büyüme modeline geçiş
-
Yatırım ortamını iyileştirecek hukuki güvence ve reformlar
-
Rezerv birikimini güçlendirecek stratejiler
Büyüme tahminlerinde yukarı yönlü revizyon
IMF, 2025 yılı için Türkiye’nin büyüme tahminini %2,7’den %3’e, 2026 için ise %3,2’den %3,3’e yükseltti. Küresel büyüme beklentisi de 2025 için %3, 2026 için %3,1 olarak güncellendi.