Türkiye’de genç işsizliği ve eğitim ile iş arasındaki uyumsuzluk artarak devam ediyor. Dünya gazetesi yazarı Naki Bakır’ın bugünkü köşe yazısında aktardığı Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yeni araştırması, genç işgücü piyasasındaki kırılgan tabloyu gözler önüne serdi. 2024 yılı verilerine göre gençlerde işsizlik oranı yüzde 12,7’ye yükselirken, kadınlar arasında bu oran yüzde 17,9’a ulaştı.
TÜİK’in Hanehalkı İşgücü Araştırması ile eş zamanlı yürüttüğü ve AB uyum sürecine katkı sağlayan çalışmada, 15-34 yaş arasındaki gençlerin eğitim, beceri ve işe geçiş süreçleri detaylı incelendi. Araştırmaya göre, 24,3 milyonluk genç nüfusun 14,6 milyonu işgücünde yer alırken, 12,7 milyonu istihdam edildi, 1,86 milyonu ise işsiz kaldı.
Kadın işsizliği erkeklerin iki katına yakın
Araştırma, genç kadınlar için daha karamsar bir tablo ortaya koydu. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 9,9 iken kadınlarda yüzde 17,9 olarak ölçüldü. İstihdam oranı ise genel olarak yüzde 52,5 seviyesinde gerçekleşti.
Staj yapanlar daha kolay iş buluyor
Eğitim sürecinde staj veya çıraklık gibi en az bir ay süren iş deneyimi edinen gençlerin istihdam oranı yüzde 68,6’ya yükseldi. Bu oran erkeklerde yüzde 82,2, kadınlarda yüzde 54,8 olarak kaydedildi. Çalışma deneyimi olmayan gençlerde ise istihdam oranı yüzde 55,8’de kaldı.
Eğitim ve iş arasında uyumsuzluk sürüyor
Araştırmaya göre lise ve üstü eğitim almış gençlerin yüzde 70,3’ü yaptığı işin becerileriyle uyumlu olduğunu belirtirken, yüzde 27,1’i becerilerinin işine göre daha yüksek olduğunu ifade etti. Sadece yüzde 2,6’lık bir kesim ise becerilerinin iş için yetersiz kaldığını söyledi. Dikkat çeken bir başka bulgu ise yükseköğretim mezunlarında uyum oranının yüzde 77,7’ye çıkması, meslek lisesi mezunlarında ise yüzde 62,3’te kalması oldu.
Eğitim yarıda kalıyor ekonomik nedenler öne çıkıyor
Eğitimini yarıda bırakan veya bölüm değiştiren gençlerin oranı yüzde 17,7 olurken, bu kararı alanların en büyük gerekçesi yüzde 22,5 ile ekonomik nedenler oldu. Eğitim programının beklentiyi karşılamaması ve ailevi sebepler de öne çıkan diğer nedenler arasında yer aldı.
TÜİK’in genç işgücü araştırması, hem eğitim sistemindeki eksiklikleri hem de işgücü piyasasında gençlerin karşılaştığı zorlukları ortaya koyarken, çözüm için beceri uyumunu artıracak ve kadın istihdamını destekleyecek politikalara ihtiyaç olduğunu gösteriyor.
