ABD Başkanı Donald Trump’ın ocak ayında göreve başlamasının ardından doların küresel piyasalardaki seyrinde yaşanan dalgalanma, yatırımcıları alternatif para birimlerine yöneltti. Bu süreçte artan işlem hacimleri ve fiyat hareketlerinin, piyasa dengeleri üzerindeki etkileri izleniyor.
Yaklaşık 10 trilyon dolarlık günlük hacme sahip küresel döviz piyasalarında, özellikle gelişmekte olan ülke para birimlerine yönelik işlemler belirgin şekilde arttı. Uzun süredir sınırlı ilgi gören bazı para birimlerinde hacimlerin iki katına çıkması, bu eğilimin geçici olmadığına işaret ediyor.
Dolar algısındaki değişim öne çıktı
Yatırımcılar, doların daha oynak ve zayıflayan bir görünüm sergilemesiyle birlikte ABD varlıklarına olan ağırlıklarını yeniden değerlendiriyor. Fon yöneticileri ve stratejistler, doların yönüne ilişkin uzun süredir geçerli varsayımların sorgulandığını belirtiyor.
Bu dönemde Güney Afrika’dan Orta Avrupa’ya kadar uzanan geniş bir coğrafyada, bazı gelişmekte olan ülke para birimleri değer kazandı. Macar forinti, yıl başından bu yana dolara karşı yaklaşık yüzde 20 değer kazanarak öne çıkan örnekler arasında yer aldı.
Küresel fon akımları gelişmekte olan piyasalara kayıyor
MSCI Gelişmekte Olan Piyasa Para Birimi Endeksi, 2025 yılı içinde yüzde 6’dan fazla yükselerek 2017’den bu yana en güçlü performansına yöneldi. Piyasa katılımcıları, bu hareketliliğin önümüzdeki dönemde de devam edip etmeyeceğini takip ediyor.
JPMorgan Gelişmekte Olan Piyasalar Sabit Getirili Menkul Kıymetler Araştırma Başkanı Jonny Goulden, uzun süredir devam eden gelişmekte olan piyasa para birimleri döngüsünde bir kırılma yaşanabileceğini belirtiyor.
IMF’den döviz piyasalarına ilişkin uyarı
Uluslararası Para Fonu, son finansal istikrar raporunda döviz piyasalarındaki yoğunlaşmaya dikkat çekti. IMF’ye göre, küresel döviz işlemlerinin yaklaşık yarısı sınırlı sayıda büyük banka tarafından yürütülüyor ve bu durum stres dönemlerinde kırılganlık yaratabiliyor.
Uluslararası Ödemeler Bankası verileri, küresel döviz işlem hacminin son üç yılda yaklaşık yüzde 30 arttığını ortaya koyuyor. Aynı dönemde gelişmiş ülke para birimlerinde yaşanan oynaklık, carry trade işlemlerini daha cazip hale getirdi.
Bankalar ve fonlar için artan gelir
Vali Analytics verilerine göre, gelişmekte olan piyasa para birimleriyle yapılan işlemler, dünyanın en büyük 25 bankasına yılın ilk dokuz ayında yaklaşık 40 milyar dolarlık gelir sağladı. Bu tutar, G10 para birimlerinden elde edilen gelirin iki katından fazla oldu.
Morgan Stanley Küresel Döviz ve Gelişmekte Olan Piyasalar Ticareti Başkanı Samer Oweida, G10 para birimlerinde fırsatların sınırlı kaldığını, yatırımcıların daha yüksek getiri potansiyeli sunan gelişmekte olan piyasalara yöneldiğini ifade etti.
