ABD enerji yetkilileri, Çin yapımı yenilenebilir enerji cihazlarında açıklanamayan iletişim bileşenleri bulunması üzerine bu ekipmanların oluşturduğu güvenlik riskini yeniden masaya yatırdı. Uzmanlar, bu cihazların şebeke kontrolünü tehlikeye atabilecek potansiyele sahip olduğunu vurguluyor.
Gizli iletişim cihazları tespit edildi
Çoğunlukla Çin’de üretilen güneş ve rüzgar enerjisi invertörleri, dünya genelinde enerji üretim tesislerinin elektrik şebekelerine entegrasyonunda kritik rol oynuyor. Ancak ABD'li uzmanlar, bazı inverter ve pillerde belgelerde yer almayan sahte iletişim donanımları tespit etti.
Konuya yakın kaynaklar, bu parçaların güvenlik duvarlarını aşarak inverterlerin uzaktan kontrol edilmesine olanak tanıyabileceğini ve bu durumun geniş çaplı elektrik kesintilerine yol açabileceğini bildirdi.
Kritik altyapıda stratejik tehdit
ABD Ulusal Güvenlik Ajansı eski direktörü Mike Rogers, Çin’in Batı’nın altyapılarına müdahale kapasitesini artırmaya çalıştığını ve bu durumun stratejik bir tehdit oluşturduğunu belirtti. ABD Enerji Bakanlığı ise tüm yeni teknolojilerin risk değerlendirmesinin sürdüğünü duyurdu.
Uzmanlar, bu cihazların şebekeye zarar verme potansiyelinin “fiziksel yıkım” seviyesinde olduğunu ifade ediyor. Çinli üreticilerin kaç adet inverterde bu tür donanımlar kullandığı ve tam olarak hangi modellerde bulunduğu ise henüz açıklanmadı.
Çin'in hakimiyeti tartışma yaratıyor
Güçlü oyuncular arasında yer alan Huawei, Sungrow ve Ginlong Solis gibi Çinli üreticiler, inverter pazarında önemli paylara sahip. Huawei 2019’da ABD pazarından çekilse de dünya genelinde liderliğini sürdürüyor.
Wood Mackenzie’ye göre, yalnızca Avrupa'da 200 GW’tan fazla kapasite Çin inverterlerine bağlı. Bu da enerji arzında oluşabilecek dış müdahalelere karşı ciddi kırılganlık anlamına geliyor.
Düzenleyici adımlar ve uluslararası yankı
ABD’de bazı senatörler, Çin yapımı pillerin yasaklanması için yasa tasarısı sundu. Florida Power & Light gibi şirketler ise Çinli üreticilere bağımlılığı azaltma yoluna gidiyor.
Litvanya ve Estonya gibi ülkeler de benzer şekilde Çin erişimini engelleyen düzenlemeler yaptı. İngiltere ise Çin teknolojisinin enerji altyapısındaki rolünü kapsamlı şekilde gözden geçiriyor.
NATO yetkilileri, bu bağımlılıkların azaltılması gerektiğini belirtirken, enerji sektörünün hâlâ telekom gibi alanların gerisinde kaldığını vurguladı.