Çekya’da internetten uyuşturucu ticareti yapan bir suçluya ait 40 milyon euroluk bitcoin bağışı, hükümetin en tepe isimlerinden birinin istifasıyla sonuçlandı. Skandal, sonbaharda yapılacak seçimler öncesi muhalefet lideri Andrej Babiš’in elini güçlendirdi.
Adalet Bakanı istifa etti
Bağış skandalının merkezinde, Başbakan Petr Fiala’nın liderliğini yaptığı Yurttaş Demokrat Partisi’nden Adalet Bakanı Pavel Blažek yer alıyor. Blažek, bağışı yasal yollarla kabul ettiklerini savunsa da kamuoyunun baskısı sonucu cuma günü görevinden ayrıldı. Söz konusu kripto para, karanlık ağda faaliyet gösteren ve suç örgütü lideri olarak hüküm giyen Tomáš Jiřikovský’ye ait çıktı.
Uyuşturucu parasından “bağış”
Bitcoinlerin, cezaevinde bulunan Jiřikovský tarafından “günah çıkarma” niyetiyle bağışlandığı öne sürüldü. Miktarın yüksekliği ve bağışın suç geliri olduğu yönündeki iddialar kamuoyunda büyük tepki topladı. Çek gazetesi Deník N, bağışın polis tarafından da soruşturulduğunu ortaya koydu.
Bakan Blažek, “Bağış o kadar yasal ki daha yasalı olamaz” diyerek kendini savundu. Ancak daha önceki yolsuzluk iddiaları ve Rusya yanlısı isimlerle olan bağlantıları nedeniyle siyasi çevrelerde güvenilirliği tartışılan bir isimdi.
Muhalefet: “Uyuşturucu parasını akladınız”
Sağ popülist ANO partisinin lideri Andrej Babiš, skandaldan hükümeti sorumlu tuttu. X üzerinden yaptığı açıklamada, “Resmen uyuşturucu parasını akladınız! Bu, tüm hükümetin istifasını gerektirir,” diyerek hükümete yüklendi.
Babiš, 2017-2021 yılları arasında başbakanlık yapmış, son dönemde ise anketlerde hükümetin gerisinde kalmıştı. Bu skandal, seçim öncesinde siyasi dengenin yeniden değişmesine neden olabilir.
Uzmanlar ikiye bölündü
CEVRO Enstitüsü’nden siyaset analisti Ladislav Mrklas, “Muhalefet bu olayı haftalarca kullanacaktır,” diyerek sürecin siyasi sonuçlarına işaret etti. Masaryk Üniversitesi’nden Petr Kaniok ise, bakanın istifasının krizin etkisini sınırlayabileceği görüşünde.
“Artık Blažek hükümette değilse, muhalefetin saldırı zemini de zayıflar,” diyen Kaniok, olayın uzun vadeli etkisinin sınırlı kalacağını savundu.
Ancak kamuoyundaki öfke ve bitcoin gibi kripto varlıkların suçla ilişkilendirilmesi, konunun kolay kolay gündemden düşmeyeceğini gösteriyor. Özellikle de seçimlere aylar kala, Çek siyasetinde dengeleri değiştirebilir.