Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, ülkenin hızla büyüyen yemek çeki pazarında aracılık maliyetlerini düşürmeyi amaçlayan bir kararnameyi Salı günü imzaladı. Yeni düzenleme, yemek çeki kartı işlemlerinde uygulanan komisyon oranlarına sınır getiriyor ve işletmelere yapılan ödemelerin süresini kısaltıyor.
Kart işlem ücretlerine yüzde 3,6 sınırı
Lula’nın imzaladığı kararnameye göre, yemek çeki işlemlerinde satıcılardan alınan komisyon oranı, yani satıcı indirim oranı (MDR), azami %3,6 olarak belirlendi.
Reuters’ın ulaştığı hükümet tahminlerine göre, restoranlar şu anda yemek çeki ödemelerinde kredi kartı satışlarına kıyasla ortalama %8 daha fazla işlem ücreti ödüyor. Yeni düzenleme bu farkı azaltmayı amaçlıyor.
Ödeme süresi 30 günden 15 güne indirildi
Düzenleme, restoranlara yapılan ödemelerin süresini de 30 günden 15 güne düşürüyor. Bu değişiklik, küçük ve orta ölçekli işletmelerin nakit akışını hızlandırarak maliyet yükünü azaltacak.
Her iki önlem de aylar süren müzakerelerin ardından yürürlüğe girdi.
170 milyar real büyüklüğünde dev bir pazar
Yemek çeki sistemi, 1976 yılında İşçi Gıda Programı (PAT) kapsamında çalışanlara yemek desteği sağlamak amacıyla kurulmuştu. Bugün 22 milyondan fazla çalışanı kapsayan bu sistemin yıllık işlem hacmi yaklaşık 170 milyar real (31,46 milyar dolar) seviyesinde.
Sektörün büyük kısmı, Edenred (Ticket), Pluxee (Sodexo), Alelo ve VR adlı dört şirket tarafından kontrol ediliyor.
Rekabeti artırma hedefi
Yeni kararname, büyük ölçüde düzenlenmemiş olan sektörde rekabeti teşvik etmeyi hedefliyor. Hükümet, 2022’de yürürlüğe giren yasa ile birlikte çalışabilirlik (interoperability) ilkesini getirmişti. Bu düzenleme, farklı markalara ait yemek kartlarının aynı POS cihazlarında kullanılabilmesini öngörüyor.
Lula’nın kararnamesiyle bu kuralın bir yıl içinde tam olarak yürürlüğe girmesi planlanıyor.
Taşınabilirlik ilkesi hâlâ askıda
2022 yasasında yer alan bir diğer madde, çalışanların yemek kredilerini diledikleri sağlayıcıya aktarabilmelerine imkân tanıyan “taşınabilirlik” ilkesiydi. Ancak bu hüküm hâlen uygulanmıyor. Uzmanlar, bu adımın hayata geçmesi halinde piyasada rekabetin daha da artacağını belirtiyor.
